ຈາກກໍລະນີທ່ານ ພູຄຳ ອົ້ວນວນສາ ປະທານວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ທີ່ເມືອງແປກ ແຂວງຊຽງຂວາງໄດ້ອອກມາກ່າວເຖິງອົງການປົກຄອງແຂວງຊຽງຂວາງວ່າ ໃຊ້ອຳນາດເກີນຂອບເຂດເພື່ອປິດກິດຈະການສວນພູຄຳ ແລະ ຍັງມີການສົ່ງເສີມໃຫ້ບໍລິສັດຕ່າງປະເທດມາລົງທຶນໃນແຂວງຫຼາຍກວ່າ.

ຕໍ່ມາໃນວັນທີ 15 ສິງຫາ 2023 ທ່ານ ຄຳຜຸຍ ໂນລາ ຫົວໜ້າພະແນກ ແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ແຂວງຊຽງຂວາງ ຖະແຫຼ່ງກ່ຽວກັບ ການປະຕິບັດຂອງໂຄງການລົງທຶນຂອງ ວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ຈຳກັດ ຄືດັ່ງນີ້: ວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ໄດ້ຮັບໃບອະນຸຍາດລົງທຶນພາຍໃນ ຈາກອົງການປົກຄອງແຂວງຊຽງຂວາງ ເພື່ອລົງທຶນກໍ່ສ້າງສະໜາມຝຶກສ້ອມກັອບ, ຮ້ານອາຫານ, ຄາລາໂອເກະ, ຫ້ອງນວດແຜນບູຮານ, ພັດຕະຄານ, ສູນວາງສະແດງສິນຄ້າຕະຫຼາດກາງຄືນ, ການກໍ່ສ້າງບ້ານພັກເຜົ່າພວນ, ບ່່ອນຈອດລົດຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ບ່ອນຈອດລົດບັນທຸກສິນຄ້າ ເຊິ່ງບໍ່ໄດ້ກຳນົດມີກິດຈະການກໍ່ສ້າງຕະຫຼາດທົ່ວໄປ, ກຳນົດເວລາລົງທຶນແມ່ນ 50 ປີ ນັບຕັ້ງແຕ່ ວັນທີ 12 ສິງຫາ 2010 ຫາ 12 ສິງຫາ 2060 ໃນເນື້ອທີ່ຕາມສັນຍາ 12,5 ເຮັກຕາ.

ພາຍຫຼັງທັງ 2 ຝ່າຍໄດ້ລົງນາມເຊັນສັນຍາຮ່ວມກັນແລ້ວ ວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ກໍໄດ້ດຳເນີນການກໍ່ສ້າງກິດຈະການເຮັດໃຫ້ມີຜົນສຳເລັດເປັນກ້າວໆມາ ແຕ່ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ ກໍຍັງມີບາງບັນຫາ ປະຕິບັດບໍ່ໄດ້ຕາມເນື້ອໃນຕາມສັນຍາຄື:

1. ບໍ່ໃຫ້ການຮ່ວມມືກັບພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຂອງລັດ ໃນການໄລ່ລຽງພັນທະອາກອນຕ່າງໆ ເຊິ່ງມີໜີ້ຄ້າງມອບພັນທະອາກອນຮອດປີ 2021 ຈຳນວນ 1.222.125.545 ກີບ ໜີ້ຄ້າງຊຳລະຄ່ານ້ຳປະປາຮອດປີ 2021 ຈຳນວນ 53.301.935 ກີບ ໜີ້ຄ້າງຊຳລະຄ່າໄຟຟ້າ 41.891.527 ກີບ.
2. ເປີດກິດຈະການທີ່ບໍ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ເນື້ອໃນຂອງສັນຍາ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດເປັນຕົ້ນແມ່ນ ເປີດການພະນັນຕູ້ເກມ, ໝາກປູປານ້ຳເຕົ້າ, ເປີດການສະແດງເຕັ້ນໂຊຂອງສາວເຜົ່າມົ້ງທີ່ບໍ່ສອດຄ່ອງຮີດຄອງປະເພນີອັນດີງາມ ນອກນີ້ ຍັງເກີດການອາລະວາດຕີກັນໃນຂົງເຂດການພະນັນ ສ້າງຄວາມບໍ່ສະຫງົບ ແລະ ເຮັດໃຫ້ມີປາກົດການຫຍໍ້ທໍ້ໃນສັງຄົມ ຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ.
3. ບໍ່ປະຕິບັດລະບອບ ສະຫຼຸບລາຍງານການດຳເນີນກິດຈະການໃນແຕ່ລະໄລຍະ ຕາມທີ່ໄດ້ກຳນົດໄວ້ໃນສັນຍາ ເຊິ່ງນອນໃນມາດຕາ 6 ຂໍ້ 6.14 ຕໍ່ຄູ່ສັນຍາ ແລະ ບໍ່ໃຫ້ການຮ່ວມມືໃນການປະຕິບັດແຈ້ງການຄູ່ສັນຍາ ກ່ຽວກັບການລາຍງານການດຳເນີນກິດຈະການ ແລະ ການປຶກສາຫາລືແກ້ໄຂບັນຫາທີ່ເກີດຂຶ້ນ ເຊິ່ງໄດ້ແຈ້ງຈຳນວນ 3 ຄັ້ງ.
4. ບໍ່ດຳເນີນເອກະສານໃຫ້ຄົບຖ້ວນ ໂດຍຍັງຂາດນິຕິກຳຈຳນວນໜຶ່ງເປັນຕົ້ນແມ່ນ ບໍ່ມີໃບຢັ້ງຢືນຜົນກະທົບທາງດ້ານສິ່ງແວດລ້ອມສັງຄົມ, ບໍ່ມີໃບແຜນທີ່ດິນລັດມອບໃຫ້ວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ສຳປະທານ ແລະ ແຜນຜັງການກໍ່ສ້າງບັນດາກິດຈະການຕ່າງໆ ຂອງວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ບໍ່ໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນຈາກເຕັກນິກທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ.
5. ປະທານວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ໄດ້ມອບສິດໃຫ້ນາງ ມະລິນາ ຢາທໍ່ຕູ້ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບການເຫັນດີຈາກອົງການປົກຄອງແຂວງ ເຊິ່ງບໍ່ສອດຄ່ອງກັບສັນຍາມາດຕາທີ 8 ວ່າດ້ວຍຂໍ້ຫ້າມ ໃນຂໍ້ 1 ແລະ ຂໍ້ 2 ຫ້າມເອົາທີ່ດິນເຊົ່າ ຫຼື ສຳປະທານຕອນນີ້ມອບໂອນ ຈວດຈຳ ແລະ ຄ້ຳປະກັນ ຂາຍໃຫ້ບຸກຄົນອື່ນເດັດຂາດ, ນອກນີ້ ວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ຍັງໄດ້ເອົາສັນຍາສຳປະທານເນື້ອທີ່ດິນ 12,5 ເຮັກຕາ ເຊິ່ງບ່ອນທີ່ຕັ້ງຂອງວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ແລະ ກິດຈະການຕ່າງໆນັ້ນເປັນຫຼັກຊັບຄ້ຳປະກັນກູ້ຢືມເງິນຈາກທະນາຄານ ພັດທະນາລາວ ສາຂານະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ 2 ສັນຍາ ລວມຕົ້ນທຶນທັງໝົດ 36.280.000.050 ກີບ ເກີດມີໜີ້ຄ້າງຊຳລະສະຫຼຸບຮອດວັນທີ 14 ສິງຫາ 2023 ລວມທັງຕົ້ນທຶນ ແລະ ດອກເບ້ຍ ທັງໝົດ 61.000.529.964 ກີບ ຕາມໃບແຈ້ງການຍອດໜີ້ຂອງທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ເຊິ່ງຜ່ານມານັ້ນ ສານປະຊາຊົນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ໄດ້ຕັດສິນ ແລະ ພວມຢູ່ໃນຂັ້ນຕອນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຄຳຕັດສິນຂອງສານ ທີ່ຂຶ້ນກັບພະແນກຍຸດຕິທຳນະຄອນຫຼວງຮັບຜິດຊອບ.

ຕົກມາໃນປີ 2015 ແຂວງຊຽງຂວາງ ໄດ້ມີແຜນກໍ່ສ້າງຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ ຈຶ່ງໄດ້ຕົກລົງມອບໃຫ້ອົງການປົກຄອງເມືອງແປກ ຍົກຍ້າຍຊາວຄ້າຂາຍຢູ່ຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງເກົ່າ ເຂົ້າໄປຂາຍເຄື່ອງໃນວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ເປັນການຊົ່ວຄາວໃນໄລຍະ 2 ປີ, ແຕ່ກ່ອນຈະຍົກຍ້າຍ ບັນດາຂະແໜງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຂອງແຂວງ ແລະ ເມືອງ ກໍໄດ້ແຈ້ງໃຫ້ຊາວຄ້າຂາຍຮັບຊາບຢ່າງລະອຽດຈະແຈ້ງແລ້ວ ພ້ອມທັງຊອບຖາມຄວາມຄິດເຫັນ ເຊິ່ງສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນເຫັນດີ ແລະ ໄດ້ມີການແຕ່ງຕັ້ງຄະນະກຳມະການຂັ້ນແຂວງ ແລະ ເມືອງຄຸ້ມຄອງ, ພ້ອມທັງຈັດສັນ ແລະ ອຳນວຍຄວາມສະດວກ ໃນການຍົກຍ້າຍເຂົ້າໄປຂາຍເຄື່ອງຢູ່ວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ຊົ່ວຄາວ.

ມາເຖິງປີ 2018 ການກໍ່ສ້າງຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ໄດ້ສຳເລັດ ດັ່ງນັ້ນ ອົງການປົກຄອງແຂວງ ຈຶ່ງໄດ້ມອບໝາຍໃຫ້ຫ້ອງວ່າການແຂວງອອກແຈ້ງການ ເພື່ອແຈ້ງເຖິງຊາວຄ້າຂາຍກັບຄືນມາຄ້າຂາຍໃນຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ ຫຼື ຕະຫຼາດຊຽງຂວາງເຊັນເຕີ ໃນປັດຈຸບັນ, ພ້ອມທັງແຕ່ງຕັ້ງຄະນະກຳມະການ ລົງສຳຫຼວດເກັບກຳຂໍ້ມູນນຳຊາວຄ້າຂາຍແຕ່ລະຮ້ານ ເພື່ອສອບຖາມຄວາມຄິດເຫັນຄວາມສະໝັກໃຈວ່າຈະຍ້າຍຢູ່ໃນຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ຫຼືບໍ່ ຫຼື ຈະໄປຂາຍເຄື່ອງຢູ່ຕະຫຼາດອື່ນ ເພື່ອຈັດສັນໃຫ້ຕາມຄວາມສະໝັກໃຈ.

ພ້ອມກັນນັ້ນ ຄະນະກຳມະການ ກໍເຊີນເອົາຜູ້ບໍລິການສວນພູຄຳ ພ້ອມດ້ວຍຄະນະຈັດສັນຕະຫຼາດເຂົ້າມາປຶກສາຫາລື ແລະ ແຈ້ງເຈດຈຳນົງ ພ້ອມທັງເຮັດບົດບັນທຶກ ຫຼັງຈາກນັ້ນ ຄະນະກຳມະຫານ ກໍໄດ້ສົມທົບກັບເຈົ້າຂອງຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ ເພື່ອປັບປຸງຈັດສັນໂຕະ ຫ້ອງຂາຍເຄື່ອງ ຈັດໝວດສິນຄ້າ ໃຫ້ເປັນລະບຽບຮຽບຮ້ອຍ.

ມາຮອດວັນທີ 26 ມັງກອນ 2021 ຄະນະກຳມະການ ຈຶ່ງໄດ້ໃຫ້ຊາວຄ້າຂາຍຍົກຍ້າຍຮ້ານອອກຈາກວິສະຫະກິດສວນພູຄຳ ມາຂາຍຢູ່ຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ ແລະ ຕະຫຼາດແຫ່ງອື່ນໆຕາມຄວາມເໝາະສົມ ຫຼື ສະໝັກໃຈ ຕາມສັນຍາ ທີ່ລະບຸວ່າ ຫຼັງຈາດສຳເຫຼັກການກໍ່ສ້າງ ພາຍໃນໜຶ່ງເດືອນ ຝ່າຍ ກ ຕ້ອງໄດ້ແຈ້ງໃຫ້ຊາວຄ້າຂາຍກັບຄືນຕະຫຼາດ.

ມາຮອດທ້າຍປີ 2021 ພາຍຫຼັງທີ່ແຂວງໄດ້ຖອນຊາວຄ້າຂາຍອອກຈາກສວນພູຄຳ ມາຢູ່ຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ ແລະ ບ່ອນອື່ນ ນັບແຕ່ນັ້ນມາ ທ່ານ ພູຄຳ ອົ້ວນວນສາ ປະທານວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ໄດ້ປະລະກິດຈະການບໍໄດ້ເຄື່ອນໄຫວກິດຈະການໃດໆ ເຮັດໃຫ້ສວນພູຄຳ ຕົກຢູ່ໃນສະພາບການຄຸ້ມຄອງປົກປັກຮັກສາ ຈຶ່ງເກີດມີຄົນບໍ່ດີຈຳນວນໜຶ່ງໄປລັດງັດແງະ ມ້າງເພທຳລາຍສະຖານທີ່ ເຮັດໃຫ້ມີຄວາມເສຍຫາຍຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ ຍ້ອນຜູ້ກ່ຽວໄດ້ຖືບັນຫາເອົາການຍົກຍ້າຍຊາວຄ້າຂາຍກັບຄືນໄປ ມາເປັນຂໍ້ອ້າງວ່າ ແຂວງໄດ້ສັ່ງປິດກິດຈະການ ແຕ່ຄວາມຈິງແມ່ນແຂວງບໍ່ໄດ້ມິນິຕິກຳຫຍັງທີ່ເປັນການສັ່ງປິດກິດຈະການ ແລະ ບໍ່ໄດ້ຍົກເລີກສັນຍາເທື່ອ.

ນອກນີ້ທາງ ທ່ານ ພູຄຳ ອົ້ວນວນສາ ປະທານວິສະຫະກິດ ສວນພູຄຳ ກໍຍັງອອກມາໂຕ້ຕອບຄືນວ່າ ມີປະຊາຊົນພໍ່ຄ້າຊາວຂາຍບໍ່ຍິນຍອມຕໍ່ການຍ້າຍຈາກຕະຫຼາດສວນພູຄຳມາ ຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ ແລະ ມີການຮ້ອງທຸກຂໍໃຫ້ການນຳແຂວງຊຽງຂວາງຍົກເລີກຄຳສັ່ງເລື່ອງຍ້າຍໃຫ້ຊາວຄ້າຂາຍມາຢູ່ຕະຫຼາດກະສິກຳຫຼັງໃໝ່ ຫຼື ຕະຫຼາດຊຽງຂວາງເຊັນເຕີ ໂດຍມີຊາວຄ້າຂາຍຮ້ອງທຸກປະມານ 100 ຄົນ.

ແຫຼ່ງຂ່າວ ວິທະຍຸ-ໂທລະພາບແຂວງຊຽງຂວາງ