ໃນກໍລະນີທີ່ບຸກຄົນໃດໜຶ່ງ ຫາກຖືກສານຕັດສິນວ່າເປັນຜູ້ທີ່ເສຍຊີວິດໄປແລ້ວຕາມກົດໝາຍ, ຊັບສິນທຸກຢ່າງທີ່ເປັນຂອງບຸກຄົນດັ່ງກ່າວນັ້ນກໍຈະຕົກທອດໄປຫາຜູ້ທີ່ມີສິດສືບທອດມູນມໍລະດົກຂອງຜູ້ນັ້ນເຊັ່ນ: ເມຍ ຫຼື ຜົວ ແລະ ຫຼື ບັນດາລູກຂອງບຸກຄົນດັ່ງກ່າວ, ແຕ່ໃນກໍລະນີທີ່ບຸກຄົນທີ່ຖືກສານ ຕັດສິນວ່າເປັນຜູ້ທີ່ເສຍຊີວິດ, ແຕ່ຄວາມຈິງຊ້ຳພັດຍັງມີຊີວິດຢູ່ ໂດຍທີ່ທາງຄອບຄົວ ຫຼື ຍາດຕິພີ່ນ້ອງ ກໍບໍ່ຮູ້ມາກ່ອນວ່າຍັງມີຊີວິດຢູ່ໃນກໍລະນີນີ້ບຸກຄົນຜູ້ທີ່ຖືກສານຕັດສິນ ແລ້ວກັບມາທວງເອົາມູນມໍລະດົກ ກັບຜູ້ສືບທອດນັ້ນໄດ້ ຫຼື ບໍ່? ອີງຕາມມາດຕາ 5 ຂອງກົດໝາຍວ່າ ດ້ວຍການສືບທອດມູນມໍລະດົກຄືມູນມໍລະດົກຂອງຜູ້ທີ່ຖືກສານຕັດສິນເປັນຜູ້ເສຍຊີວິດໄດ້ລະບຸໄວ້ວ່າ ເມື່ອບຸກຄົນໃດຫາກຖືກສານຕັດ ສິນວ່າເປັນຜູ້ເສຍຊີວິດແລ້ວ, ມູນມໍລະດົກຂອງບຸກຄົນນັ້ນກໍ່ຈະຕົກ ທອດເປັນຂອງຜູ້ສືບທອດຖ້າວ່າ ພາຍຫຼັງມາຫາກບຸກຄົນນັ້ນຍັງມີຊີ ວິດຢູ່ ຜູ້ສືບທອດມູນມໍລະດົກຕ້ອງ ສົ່ງຊັບສິນທີ່ຍັງຄົງຢູ່ຊຶ່ງຄົນໄດ້ຮັບນັ້ນຄືນແຕ່ເຈົ້າຂອງຊັບສິນຕ້ອງ ໃຊ້ແທນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍຕ່າງໆໃນການປົກປັກຮັກສາມູນມໍລະດົກນັ້ນຄືນ ໃຫ້ແກ່ຜູ້ສືບທອດໃນກໍລະນີທີ່ບຸກ ຄົນທີ່ຖືກສານຕັດສິນວ່າເປັນຜູ້ ເສຍຊີວິດຍັງຄົງມີຊີວິດຢູ່, ແຕ່ບໍ່ມາທວງທາວເອົາຊັບສົມບັດຂອງ ຕົນເອງຄືນ ພາຍໃນກຳນົດເວລາ ສາມປີ ສຳລັບຊັບເຄື່ອນທີ່ ແລະ ກຳນົດເວລາຫົກປີສຳລັບຊັບຄົງທີ່ ນັບແຕ່ວັນທີ່ຜູ້ກ່ຽວຮັບຊາບຄຳ ຕັດສິນເປັນຕົ້ນໄປ, ຊັບສົມບັດດັ່ງ ກ່າວກໍຈະຕົກເປັນຂອງຜູ້ສືບທອດ.
ຍົກຕົວຢ່າງ ທ້າວ ກ. ກາຍເປັນບຸກຄົນທີ່ຖືກສານຕັດສິນເປັນຜູ້ເສຍຊີວິດ ຊຶ່ງລາວບໍ່ມີເມຍ ແລະບໍ່ມີລູກ, ທ້າວ ກ. ມີແຕ່ພໍ່ ແລະແມ່, ດັ່ງນັ້ນຊັບສົມບັດທັງໝົດ ຂອງທ້າວ ກ. ກໍຄືເຮືອນ ແລະດິນ ໜຶ່ງຕອນ, ລົດເກ໋ງໜຶ່ງຄັນ ແລະ ເງິນທີ່ຝາກທະນາຄານອີກຈຳນວນຊາວລ້ານກີບກໍຈະຕົກເປັນຂອງພໍ່ ແລະແມ່ຂອງທ້າວ ກ. ແຕ່ເວລາຜ່ານໄປໃນໄລຍະໜຶ່ງ ທ້າວ ກ. ພັດຖືກພົບເຫັນວ່າຍັງມີຊິວິດຢູ່ ແລະສຸດທ້າຍລາວກໍກັບມາບ້ານ ພໍ່ແມ່ຂອງທ້າວ ກ. ກໍບອກກັບ ທ້າວ ກ. ວ່າໃນຊ່ວງໄລຍະເວລາທີ່ລາວບໍ່ຢູ່ນັ້ນ, ທ້າວ ກ. ໄດ້ຕົກເປັນຜູ້ທີ່ຖືກສານຕັດສິນເປັນຜູ້ເສຍຊີວິດແລ້ວ ແລະຊັບສິນທັງໝົດກໍ ແມ່ນພໍ່ແມ່ເປັນຜູ້ຄຸ້ມຄອງ ແລະທ້າວ ກ. ກໍໄດ້ຂໍເອົາຊັບສິນທັງໝົດດັ່ງກ່າວກັບພໍ່ແມ່ຄືນ.
ແຕ່ອີກກໍລະນີ, ຄືທ້າວ ພະຫັດ ເປັນບຸກຄົນທີ່ຖືກສານຕັດສິນເປັນ ຜູ້ເສຍຊີວິດຢູ່ ຊຶ່ງທ້າວ ພະຫັດ ບໍ່ມີລູກ, ບໍ່ມີເມຍ ແລະບໍ່ມີພໍ່ແມ່ທ້າວ ພະຫັດ ມີແຕ່ນ້ອງຊາຍໜຶ່ງຄົນ, ທ້າວ ພະຫັດ ມີລົດຈັກໜຶ່ງຄັນ, ລົດກະບະໜຶ່ງຄັນ, ເຮືອນ ແລະດິນອີກ ໜຶ່ງຕອນ ແລະຕາມກົດໝາຍກໍຄື ນ້ອງຊາຍຂອງລາວຈະເປັນຜູ້ສືບ ທອດພາຍຫຼັງຈາກນັ້ນ, ທ້າວ ພະ ຫັດ ກັບມາ ແລະລາວເອງກໍຮູ້ວ່າ ຄົນນັ້ນກາຍເປັນຜູ້ທີ່ຖືກສານຕັດສິນແລ້ວວ່າເປັນຜູ້ເສຍຊີວິດແຕ່ ລາວກັບບໍ່ທວງທາວຊັບສົມບັດ ດັ່ງກ່າວໃດໆກັບນ້ອງຊາຍຂອງ ລາວ, ຈົນຕົກມາຮອດປີທີສີ່ທ້າວ ພະຫັດ ຈິ່ງຄິດຢາກໄດ້ຊັບສິນ ຂອງຕົນເອງນັ້ນຄືນ, ດັ່ງນັ້ນຈິ່ງ ຂໍທວງທາວເອົາກັບນ້ອງຊາຍ,ແຕ່ ນ້ອງຊາຍບໍ່ໃຫ້ ແລະອ້າງວ່າທ້າວ ພະຫັດ ບໍ່ເອົາແລ້ວ ແລະຕົນກໍໄດ້ ສິດສືບທອດຕາມກົດໝາຍການ ສືບທອດມູນມໍລະດົກນັ້ນແລ້ວ, ໃນ ກໍລະນີດັ່ງກ່າວນີ້ຕາມກົດໝາຍກໍ ໄດ້ລະບຸວ່າເຈົ້າຂອງຊັບມີ ສິດທວງ ທາວເອົາຊັບທີ່ເປັນຂອງຕົນໄດ້ ພາຍໃນກຳນົດເວລາສາມປີຫາກ ເປັນຊັບເຄື່ອນທີ່ ແລະພາຍໃນກຳນົດເວລາຫົກປີ ຫາກຊັບດັ່ງກ່າວ ນັ້ນເປັນຊັບຄົງທີ່ ແລະກ່ຽວກັບ ກໍລະນີຂອງທ້າວ ພະຫັດ ນີ້ຕາມ ກົດໝາຍແລ້ວ ທ້າວ ພະຫັດ ໝົດ ສິດໃນການທວງທາວເອົາລົດຈັກ ແລະລົດກະບະຂອງຕົນຄືນຈາກ ນ້ອງຊາຍເນື່ອງຈາກວ່າຊັບສິນທັງສອງຢ່າງນັ້ນເປັນຊັບເຄື່ອນທີ່ ຊຶ່ງ ມີກຳນົດເວລາໃນການທວງທາວ ເອົາຄືນພາຍໃນສາມປີ, ແຕ່ສຳລັບ ເຮືອນ ແລະດິນໜຶ່ງຕອນນັ້ນແມ່ນ ນ້ອງຊາຍຂອງທ້າວ ພະຫັດ ຕ້ອງ ໄດ້ສົ່ງຄືນໃຫ້ ທ້າວ ພະຫັດ ເນື່ອງ ຈາກວ່າເຮືອນ ແລະດິນແມ່ນຊັບ ຄົງທີ່ ຊຶ່ງມີອາຍຸຄວາມໃນການ ຮ້ອງຟ້ອງແມ່ນຫົກປີ ແລະການທີ່ ທ້າວ ພະຫັດ ໄດ້ທວງທາວເອົານຳ ນ້ອງຊາຍໃນປີທີສີ່ນັ້ນກໍຍັງຖືວ່າຢູ່ ໃນອາຍຸຄວາມຢູ່.
ທີ່ມາ: ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ