ໝາກຫຸ່ງ ເປັນພືດລົ້ມລຸກຂະໜາດກາງ, ລຳຕົ້ນມີລັກສະນະອວບນ້ຳ, ເປັນພືດທີ່ປູກງ່າຍ ແລະໃຫຍ່ໄວ, ເປັນໝາກໄດ້ຕະຫຼອດປີ.
ໂດຍທົ່ວໄປໝາກຫຸ່ງເປັນພືດທີ່ ບໍ່ຄ່ອຍມີແມງໄມ້ລົບກວນ ແລະສາມາດປູກ ໄດ້ໃນດິນທົ່ວໄປແຕ່ຕ້ອງເປັນດິນທີ່ມີການລະບາຍນ້ຳ ໄດ້ດີ.
ໝາກຫຸ່ງ ກິນໄດ້ທັງສຸກ ແລະດິບ, ໝາກດິບກໍ່ສາມາດນຳໄປປະກອບອາຫານໄດ້ຫຼາຍຢ່າງເຊັ່ນ: ຕຳສົ້ມໝາກຫຸ່ງ, ເຮັດດອງ ແລະນຳໄປຕົ້ມ ຫຼື ໜຶ້ງກິນກັບນ້ຳແຈ່ວປາແດກ ຫຼື ແຈ່ວປະເພດໃດ ກໍໄດ້ຕາມໃຈຜູ້ມັກ, ຈະເອົາໄປຂົົ້ວ ຫຼື ແກງກໍ່ແຊບຄືກັນ. ສ່ວນໝາກຫຸ່ງສຸກແມ່ນມີຄຸນປະໂຫຍດຫຼາຍຢ່າງຕໍ່ສຸຂະພາບຂອງຄົນເຮົາ ເພາະໃນໝາກຫຸ່ງສຸກນັ້ນອຸດົມໄປດ້ວຍວິຕາມິນເອ, ບີ1, ບີ2, ແຄລຊຽມ ແລະທີ່ສຳຄັນຄື: ສານເບຕາ ແຄໂລທີນເປັນສານຕ້ານອະນຸມູນ ອິດສະຫຼະ, ຊ່ວຍບຳລຸງ ແລະເຮັດໃຫ້ຜີວພັນດີມີຄວາມສວຍງາມຂຶ້ນລວມທັງຊ່ວຍຢັບຢັ້ງຄວາມແກ່ ແລະຮອຍຕີນກາກ່ອນໄວອັນຄວນ. ນອກນັ້ນ, ຍັງຊ່ວຍບຳລຸງອະໄວຍະວະຕ່າງໆຢູ່ໃນຮ່າງກາຍໄດ້ດີ ເຊັ່ນ: ຊ່ວຍອາການຫີວນ້ຳ, ບຳລຸງເລືອດ, ບຳລຸງລະບົບປະສາດ, ບຳລຸງສາຍຕາ ແລະທີ່ສຳ ຄັນໝາກຫຸ່ງສຸກ ຍັງຊ່ວຍໃຫ້ລະບົບຂັບຖ່າຍເຮັດວຽກໄດ້ດີ, ແກ້ທ້ອງຜູກ, ປ້ອງກັນໂລກມະເຮັງລຳໃສ້ໃຫຍ່ໄດ້ອີກດ້ວຍ.
- ເພດຂອງໝາກຫຸ່ງ:
ຕົ້ນໝາກຫຸ່ງມີ 3 ເພດຄື: ຕົ້ນ ແມ່ມີລັກສະນະໝາກກົມຍາວ ແລະປ້ອມ, ຕົ້ນກະເທີຍໝາກຈະ ຍາວ ແລະຕົ້ນຜູ້ມີຊໍ່ດອກ ເປັນສາຍ ຍາວ, ມີດອກເປັນຈຸ້ມແຕ່ບໍ່ເປັນ ໝາກ.
- ການເລືອກແນວພັນ:
ການເລືອກແນວພັນແມ່ນໃຫ້ ເລືອກເອົາແກ່ນຈາກຕົ້ນກະເທີຍທີ່ໃຫ້ຜົນຜະລິດດີ, ຮູບຮ່າງຂອງ ໝາກຫຸ່ງຈະຕ້ອງງາມດີ, ໃຫ້ ເລືອກເອົາໝາກທີ່ແກ່ມີສີເຫຼືອງ ອົມແດງມາບົ່ມໃຫ້ສຸກໂດຍການຫໍ່ດ້ວຍເຈ້ຍໜັງສືພີມ, ເມື່ອໝາກ ຫຸ່ງສຸກດີແລ້ວຈິ່ງຜ່າເອົາແກ່ນມາລ້າງເມືອກຫຸ້ມແກ່ນອອກ ຈາກ ນັ້ນ, ຈິ່ງຕາກໃຫ້ແຫ້ງແລ້ວເກັບ ໄວ້ໃຊ້ເປັນແນວພັນຕໍ່ໄປ.
- ການກຽມດິນ:
ສຳລັບດິນປູກຄວນເປັນດິນຜຸ ຜຸ່ຍປົນດິນໜຽວ, ດິນແຄມແມ່ນ້ຳ, ດິນໂພນປວກຍິ່ງເປັນການດີ ໃຫ້ນຳເອົາດິນດັ່ງກ່າວມາປະສົມກັບຝຸ່ນຄອກ 1 ສ່ວນ, ຂີ້ໄກ່ 1 ສ່ວນ ແລະແກບເຜົາ 3 ສ່ວນ, ແລ້ວໃສ່ ຖົງຂະໜາດ 3 x 4 ຊັງຕີແມັດ.
- ການກ້າເບ້ຍ:
ໃຫ້ແຊ່ແກ່ນໝາກຫຸ່ງແຫ້ງໃນ ນ້ຳ 2 ຄືນແລ້ວນຳແກ່ນໄປກ້າໃສ່ຖົງດຳສຳລັບກ້າເບ້ຍ ຫຼື ຂຸດເປັນໜານກ້າເບ້ຍກໍ່ໄດ້, ຈາກນັ້ນ, ກໍ່ເອົາແກ່ນທີ່ແຊ່ນ້ຳແລ້ວນັ້ນລົງໃສ່ຖົງດຳທີ່ກຽມໄວ້ໃຫ້ໄດ້ຖົງລະ 34 ແກ່ນ, ປະມານ 7 ວັນ ກໍຈະເລີ່ມແຕກໜໍ່ອອກມາ, ເມື່ອເບ້ຍໝາກຫຸ່ງມີອາຍຸໄດ້ 30 ວັນ ໃຫ້ຈົ່ງ ໄວ້ 1 ຕົ້ນຕໍ່ຖົງ (ເລືອກເອົາຕົ້ນ ງາມທີ່ສຸດປະໄວ້) ສ່ວນເບ້ຍທີ່ ເຫຼືອຕ້ອງຖອນອອກຖິ້ມໃຫ້ໝົດ. ການກ້າເບ້ຍຄວນກ້າເບ້ຍຢູ່ບ່ອນຮົ່ມ ແລະມີແສງແດດປະມານ 5070%, ຫົດນ້ຳໃຫ້ສະໝ່ຳສະເໝີ ບໍ່ໃຫ້ຊຸ່ມເກີນໄປ.
- ວິທີການປູກ:
ເມື່ອເບ້ຍໝາກຫຸ່ງມີອາຍຸໄດ້ 60 ວັນ ສາມາດນຳໄປປູກໄດ້. ໝາກຫຸ່ງເປັນພືດທີ່ມີລະບົບຮາກ ເລິກ ແລະກວ້າງ, ການປູກແບບ ເປັນຂຸມຄວນໃຊ້ໄລຍະຫ່າງລະຫວ່າງແຖວ 22,5 ແມັດ, ຫ່າງລະຫວ່າງຕົ້ນ 2 ແມັດ, ຂຸດຂຸມ ເລິກ 0,5 ແມັດ, ໃສ່ປຸ໋ຍເຄມີຮອງ ພື້ນຂຸມດ້ວຍສູດ 15-15-15 ອັດຕາສ່ວນ 1 ບ່ວງແກງຕໍ່ຂຸມ ແລະໃຫ້ເອົາຝຸ່ນຄອກ, ຝຸ່ນໝັກທີ່ລະ ລາຍດີແລ້ວໂຮຍທັບຢູ່ເທິງປຸ໋ຍເຄ ມີ ພ້ອມກັບເອົາດິນໂຮຍທັບບາງໆ ອີກຊັ້ນໜຶ່ງ. ຫຼັງຈາກນັ້ນ, ໃຫ້ນຳເອົາເບ້ຍໝາກຫຸ່ງມາປູກໃສ່ຂຸມທີ່ຕຽມໄວ້, ຖົມດິນໃສ່ເຫງົ້າຕົ້ນໃຫ້ພໍດີແລ້ວຢຽບດິນອ້ອມຂ້າງຕົ້ນໃຫ້ ແໜ້ນເພື່ອປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ຕົ້ນໝາກ ຫຸ່ງຕາຍ ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ໃຫ້ເຮັດຫຼັກປັກໝາຍໄວ້ແລ້ວຫົດນ້ຳໃຫ້ຊຸ່ມ.
ກ. ການປູກໝາກຫຸ່ງອິນຊີ:
ວິທີການປູກໝາກຫຸ່ງອິນຊີນີ້ ໃຫ້ໃສ່ຝຸ່ນຄອກໂດຍສະເພາະແມ່ນຂີ້ງົວ, ຂີ້ຄວາຍ ຫ້າມໃຊ້ຂີ້ໄກ່ຟາມ ເພາະມີຢາປະຕິຊີວະນະຕົກຄ້າງ ຫຼາຍ, ຂີ້ໄກ່ບ້ານແມ່ນໃຊ້ໄດ້ດີ ຫຼື ໃຊ້ຝຸ່ນຊີວະພາບກໍ່ຍິ່ງເປັນການດີ (ໄລ່ລະ 200-300 ກິໂລກຣາມ) ໃຫ້ໃຊ້ນ້ຳໝັກຊີວະພາບ ຫຼື ອີເອັມ ສີດພົ່ນໃສ່ທຸກໆ 10 ວັນ ຫຼື ໃຊ້ຝຸ່ນ ຄອກ ໄລ່ລະ 12 ໂຕນ. ການເລັ່ງຄວາມຫວານໃຫ້ໝາກຫຸ່ງໃຫ້ໃຊ້ຂີ້ ເຈຍຕົ້ນລະ 12 ກຳມື, ໂດຍເລີ່ມໃສ່ໃນໄລຍະອອກດອກ ແລະໃສ່ ເດືອນລະເທື່ອ, ສຳລັບໜານປູກ ໃຫ້ປົກຄຸມດ້ວຍເຟືອງຈະມີຄວາມສຳຄັນຫຼາຍໃນການປູກແບບອິນຊີ.
ຂ. ການເກັບກ່ຽວ:
ຖ້າເກັບໝາກດິບສາມາດເກັບ ໄດ້ຫຼັງຈາກປູກປະມານ 56 ເດືອນ, ແຕ່ຖ້າຈະເກັບໝາກສຸກ ແມ່ນພາຍຫຼັງທີ່ປູກໄດ້ປະມານ 8-10 ເດືອນ ຈິ່ງສາມາດເກັບ ກ່ຽວໄດ້, ໃຫ້ເລືອກເກັບໝາກແກ່ ຫຼື ໝາກທີ່ໃກ້ຈະສຸກກໍຄືໝາກທີ່ມີ ສີເຫຼືອງອົມແດງ ຫຼື ເຫືອງແດງ ປົນຂຽວໜ້ອຍໜຶ່ງກໍເກັບໄດ້ແລ້ວ.
ທັງໝົດນັ້ນແມ່ນການປູກໝາກຫຸ່ງເພື່ອກາຍເປັນການຄ້າ ຈິ່ງມີຄວາມຈຳເປັນຕ້ອງເອົາໃຈໃສ່ໃນການໃຫ້ນ້ຳ, ໃສ່ຝຸ່ນ ແລະ ເບິ່ງແຍງດູແລເປັນພິເສດ, ແຕ່ຖ້າ ຫາກປູກໄວ້ເພື່ອກິນໃນຄອບຄົວບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງປູກຫຼາຍຕົ້ນກໍໄດ້.
ຂໍ້ມູນຈາກ: ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ