ໃນວັນທີ 24 ພະຈິກ 2022 ແຂວງສາລະວັນ ໄດ້ຈັດພິທີປະກາດ ຮັບຮອງຫໍໄຕຣປີດົກ ເປັນມໍຣະດົກແຫ່ງຊາດ ລະດັບທ້ອງຖິ່ນ ຂຶ້ນຢ່າງເປັນທາງການ, ໂດຍການເຂົ້າຮ່ວມຂອງ ພຣະອາຈານ ສອນໄຊ ແກ້ວເມືອງໃຕ້ ປະທານ ອພສ ແຂວງສາລະວັນ, ພ້ອມດ້ວຍພຣະເຖລານຸເຖລະຈາກສູນກາງ, ອົງການພຸດທະສາດສະໜາສໍາພັນລາວແຂວງຈຳປາສັກ, ເຊກອງ, ອັດຕະປຶຶ ແລະ ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ, ໂດຍການເປັນປະທານຂອງ ທ່ານ ໂພໄຊ ໄຊຍະສອນ ກຳມະການສູນກາງພັກ ເລຂາພັກແຂວງ ເຈົ້າແຂວງໆສາລະວັນ ເປັນກຽດເຂົ້າຮ່ວມໂດຍ ທ່ານ ນາງ ສວນສະຫວັນ ວິຍະເກດ ກໍາມະການສູນກາງພັກ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງ ຖະແຫຼງຂ່າວ,ວັດທະນະທໍາ ແລະ ທ່ອງທ່ຽວ (ຖວທ), ມີບັນດາທ່ານການນຳພັກ-ລັດຂອງແຂວງ, ອາດີດການນຳຂອງແຂວງ, ການນຳຂອງເມືອງ ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງຂັ້ນສູນກາງ ແລະ ຂັ້ນແຂວງ, ເມືອງ, ນາຍບ້ານອ້ອມຂ້າງ, ນັກທຸລະກິດ, ຜູ້ປະກອບການ ເຂົ້າຮ່ວມ.
ທ່ານ ມະໄລວອນ ສີປະເສີດ ກຳມະການພັກແຂວງ ຫົວໜ້າພະແນກຖະແຫຼງຂ່າວ-ວັດທະນະທຳ ແລະທ່ອງທ່ຽວ ແຂວງສາລະວັນ ກໍ່ໄດ້ລາຍງານກ່ຽວກັບການກະກຽມ ຂື້ນທະບຽນ ຫໍໄຕປີດົກ ວັດສີມຸງຄຸນ( ວັດກາງ ) ແລະປະຫວັດຄວາມເປັນມາ, ຫໍໄຕວັດສີມຸງຄຸນ ( ວັດກາງ ) ໄດ້ສ້າງຂຶ້ນໃນປີ ຄສ 1784 ( ກ່ອນໜ້ານີ້ 234 ປີ )ສະໄໝການປົກຄອງຂອງເອກະລາຊາທີ 1 ຊື່ທ້າວ ຄຳພິທູນ ແຕ່ມີຂະໜາດນ້ອຍ, ຕໍ່ມາຮອດປີ ຄສ 1859 ສະໄໝເອກະລາຊາທີ 6 ທ້າວ ເຫງົ້າກັນຍາ ຈຶ່ງໄດ້ນຳພາປະຊາຊົນ ຊາວພຸດທັງຫລາຍ ກໍ່ສ້າງຫໍໄຕຂະໜາດໃຫຍ່ກວ່າຂຶ້ນມາແທນ ເພື່ອເປັນສູນລວມຈິດໃຈ, ເປັນສະຖານທີ່ເກັບຮັກສາຄັງແຫ່ງຄວາມຮູ້ ໂດຍສະເພາະ ພຣະທຳຄຳສັ່ງສອນຂອງພຣະພຸດທະສາສະໜາ ທັງສາມປີດົກ 84.000 ພຣະທຳມະຂັນ ( ແປດໝື່ນສີ່ພັນ ພຣະທຳມະຂັນ ) ຄື: ພຣະສູດຕັນຕະປີດົກ ມີ 21.000 ພຣະທຳມະຂັນ, ພຣະວິໄນປີດົກ 21.000 ພຣະທຳມະຂັນ, ພຣະອະພິທຳປີດົກ 42.000 ພຣະທໍາມະຂັນ, ການກໍ່ສ້າງໃນສະໄໝນັ້ນ ທ້າວ ເຫງົ້າຊຽງກັນຍາ ຜູ້ປົກຄອງເມືອງໝັ້ນ ໄດ້ເຊີນເອົານາຍຊ່າງຜູ້ຊຳນານງານມາເປັນຜູ້ອອກແບບ ແລະ ນຳພາກໍ່ສ້າງ, ສຳລັບວັດຖຸອຸປະກອນຕ່າງໆທີ່ນຳມາໃຊ້ໃນການກໍ່ສ້າງແມ່ນໄມ້ເນື້ອແຂງ ຊຶ່ງໄດ້ນຳມາບໍລິຈາກວັດຖຸທານຂອງພໍ່ແມ່ ປະຊາຊົນແຕ່ລະບ້ານ ທີ່ມີໃຈໄສສັດທາ, ລັກສະນະການກໍ່ສ້າງ ໂຄງຫລັງຄາແບບຫໍປະສາດ, ມີ 54 ເສົາ ເຮັດດ້ວຍໄມ້ມັນປາ, ໄມ້ເຄື່ອງເທິງ ແລະ ໄມ້ເຄື່ອງລຸ່ມ ເຮັດດ້ວຍໄມ້ແຄນ, ບານປະຕູ ແລະບານປ່ອງຢ້ຽມໄມ້ດູ່, ມຸງດ້ວຍແປ້ນໄມ້ແດງທີ່ຂັດມັນແບບບູຮານ, ສີ່ວເຈາະຮູຕອກຫລີ້ມໃສ່ໄມ້ໄລຄັດຕາມຂື່, ຂາງ, ເສົາ ແລ້ວແກະສະຫລັກທີ່ເປັນຮູບພາບຕ່າງໆ ຊຶ່ງເປັນສິລະປະລວດລາຍທີ່ເປັນເອ ກະລັກຂອງຊາດ ແລະຂອງທ້ອງຖິ່ນ.
ມາຮອດວັນທີ 20/06/1970 ຫໍໄຕກາງນ້ຳ ວັດສີມຸງຄຸນ ( ວັດກາງ ) ພ້ອມດ້ວຍພຸດທະສິມມາ ກຸດຕິວິ ຫານ ແລະສິ່ງສັກກະລະບູຊາອື່ນໆ ໄດ້ຖືກຜູງບິນ ເຕ 28 ຂອງພວກຈັກກະພັດອາເມລິກາ ຍິງຖະຫລົ່ມເຜົາຜານທຳລາຍກ້ຽງ ຊຶ່ງເປັນການສູນເສຍມໍລະດົກມິ່ງເມືອງ ສຸດທີ່ຫວງແຫນຂອງຄົນ ສາລະວັນ ທຸກໆຄົນບໍ່ສາມາດອົດກັ້ນນ້ຳຕາຂອງຕົນໄດ້ ຕໍ່ການສູນເສຍອັນຍິ່ງໃຫຍ່, ພາຍຫລັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍ ສະຖາປະນາ ສປປ ລາວ ມາຮອດປີ 2009 ແຂວງສາລະວັນ ກໍໄດ້ເລີ້ມປະຕິສັງຂອນຫໍໄຕປີດົກຄືນໃໝ່ ໂດຍໄດ້ປະສານສົມທົບກັບພາກສ່ວນຕ່າງທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແລະ ໄດ້ຕົກລົງແຕ່ງຕັ້ງປະທານທີ່ປຶກສາໂຄງການກໍ່ສ້າງ ໂດຍການເປັນໃຈກາງຂອງ ພຣະອາຈານ ມະຫາສຸລົດ ດ່ານປັນຍາ, ທ່ານ ບົວສອນ ບຸບຜາວັນ, ທ່ານ ຄຳບຸ່ນ ດ້ວງປັນຍາ ແລະທ່ານ ສົມພົງ ມົງຄຸນວິໄລ, ປະທານຮັບຜິດຊອບການກໍ່ສ້າງໂຄງການໂດຍທ່ານ ສີສຸວັນ ວົງຈອມສີ ແລະໄດ້ວາງສີລາເລີກການກໍ່ສ້າງໃນມື້ວັນທີ 7 ມິຖຸນາ 2009, ກົງກັບມື້ແຮມ 15 ຄໍ່າ ເດືອນ 7 ລາວ ພສ 2552, ການປະຕິສັງຂອນແມ່ນອອກແບບຄ້າຍຄືກັບຫໍໄຕຫລັງເກົ່າ, ປະກອບມີເສົາ 57 ຕົ້ນ ( ໄມ້ກະຈະ ), ໂຄງຫລັງຄາເຮັດດ້ວຍໄມ້ແຄນ, ມຸງດ້ວຍດິນຂໍ, ປູພື້ນ, ບານປະຕູ-ບານປ່ອງຢ້ຽມແມ່ນ ໄມ້ດູ່ ແລະແກະສະຫລັກແບບສິລະປະລາວເດີມ ທີ່ມີຄວາມງາມສະຫງ່າ ຊຶ່ງພົວພັນເຖິງເອກະລັກວິຖີຊີວິດ ວັດທະນະທຳ ຮີດຄອງປະເພນີ ເຊິ່ງມີມູນຄ່າການກໍ່ສ້າງທັງໝົດ 7,0 ຕື້ກວ່າກີບ, ໃນນັ້ນທຶນລະດົມ 2,5 ຕື້ກວ່າກີບ ແລະ ທຶນງົບປະມານຂອງລັດ 4,5 ຕື້ກີບ.
ການລົງສໍາຫຼວດ ແລະເກັບກໍາຂໍ້ມູນຫໍໄຕຣປີດົກ ວັດສີມຸງຄຸນ ( ວັດກາງ ) ເມືອງ ແລະແຂວງສາລະວັນ ຂຶ້ນເປັນມໍຣະດົກແຫ່ງຊາດລະດັບທ້ອງຖິ່ນ ຊຶ່ງແມ່ນໄດ້ລົງມືສຳຫຼວດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນວັນທີ 2-9 ມີນາ 2022 ໂດຍມີຄະນະວິຊາການຈາກກົມມໍລະດົກ, ກະຊວງ ຖວທ, ຂະແໜງການກ່ຽວຂ້ອງຂັ້ນແຂວງ, ເມືອງ, ອໍານາດການປົກຄອງບ້ານ ແລະເຈົ້າອະທິການວັດ, ໜ້າວຽກຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຄື: ປະຫວັດຄວາມເປັນມາຂອງຫໍໄຕປີດົກ, ຂອງວັດ ແລະຂອງບ້ານ ທີ່ໄດ້ມາຈາກການບອກເລົ່າຂອງເຖົ້າແກ່ອາວຸໂສ, ຄູບາອາຈານ ແລະໄດ້ມາຈາກປື້ມເອກະ ສານຕ່າງໆ ແລະໄດ້ຂື້ນບັນຊີພະພຸດທະຮູບ, ວັດຖຸທີ່ມີຄ່າ, ເສົາເກົ່າຫໍໄຕປີີີີີີດົກ ແລະບັນດາອົງປະກອບຕ່າງໆຢູ່ພາຍໃນວັດຊຶ່ງມີທັງໝົດ 23 ລາຍການ, ໄດ້ວັດແທກ, ປັກຫລັກໝາຍຂອບເຂດທີ່ດິນຂອງວັດ, ກໍານົດຂອບເຂດຂອງພື້ນທີ່ເປັນຕົ້ນ: ເຂດອະນຸລັກ, ເຂດພັດທະນາ ແລະ ສ້າງແຜນລະບຽບການຄຸ້ມຄອງອື່ນໆ. ສັງລວມແລ້ວຜ່ານການສຶກສາ, ຄົ້ນຄວ້າ, ວິເຄາະ-ວິໄຈປະເມີນຜົນຕົວຈິງຂອງຄະນະວິຊາການເຫັນວ່າຫໍ ໄຕຣປີດົກ ພ້ອມດ້ວຍບໍລິເວນພື້ນທີ່ ວັດສີມຸງຄຸນ ( ວັດກາງ ) ເໝາະສົມໃນການຍົກລະດັບຂື້ນເປັນມໍຣະດົກແຫ່ງຊາດລະດັບຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນຂອງແຂວງ ສາລະວັນ ໂດຍພາຍໃຕ້ເງື່ອນໄຂ ແລະມາດຕະຖານຂອງມໍລະດົກແຫ່ງຊາດລະ ດັບທ້ອງຖິ່ນເປັນມໍລະດົກມິ່ງເມືອງ, ເປັນຄັງຄວາມຮູ້ເກັບມ້ຽນ ພຣະທຳຄຳສັ່ງສອນຂອງພຣະພຸດທະເຈົ້າ, ເປັນສະ ຖານທີ່ສັກສິດກາບໄຫວ້ເຄົາລົບບູຊາ ແລະເປັນແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວທາງດ້ານວັດທະນະທຳຂອງແຂວງ.
ທ່ານ ໂພໄຊ ໄຊຍະສອນ ເຈົ້າແຂວງໆສາລະວັນ ໄດ້ມີຄຳເຫັນວ່າ: ການຂື້ນທະບຽນ ຫໍໄຕຣປີດົກ ເປັນມໍຣະດົກ ແຫ່ງຊາດລະດັບທ້ອງຖິ່ນຂອງແຂວງສາລະວັນ ແມ່ນເປັນເຫດການໜຶ່ງທີ່ມີຄວາມໝາຍຄວາມສໍາຄັນ ແລະເປັນທີ່ເອອ້າງທະນົງໃຈຂອງຊາວແຂວງສາລະວັນ ເນື່ອງຈາກເປັນມໍຮະດົກ ແຫ່ງທໍາອິດຂອງແຂວງ ທີ່ໄດ້ຮັບຮອງຍົກລະດັບຂື້ນເປັນມໍຣະດົກແຫ່ງຊາດ ລະດັບທ້ອງຖິ່ນ ເພື່ອເປັນການອະນຸລັກປົກປັກຮັກສາອັນລໍ້າຄ່າຂອງຊາດ ກໍ່ຄືຂອງທ້ອງຖິ່ນໄວ້ໃຫ້ເຊັ່ນລູກຫລານ ໄດ້ເຫັນເຖີງຄຸນຄ່າຂອງບັນພະບູລຸດທີ່ໄດ້ສ້າງໄວ້, ທັງເປັນຄັງຄວາມຮູ້ເກັບມ້ຽນ ພຣະທໍາຄໍາສັ່ງສອນຂອງພຣະພຸດທະເຈົ້າ, ເປັນສັນຍາລັກສູນລວມນ້ຳໃຈຂອງພີ່ນ້ອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າ ແລະເປັນສະຖານທີ່ສັກສິດກາບໄຫວ້ເຄົາລົບບູຊາ ແລະ ຈະກາຍເປັນແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວທາງດ້ານວັດທະນະທຳໃນຕໍ່ໜ້າຂອງແຂວງ., ພາຍຫລັງທີ່ໄດ້ຮັບຮອງແລ້ວ, ຂະແໜງການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ພະແນກ ຖວທ ແຂວງ ຕ້ອງສືບຕໍ່ໃນການສໍາຫລວດເກັບກໍາຂໍ້ມູນແຫລ່ງມໍຣະດົກ ໃນທົ່ວແຂວງ ທີ່ເຫັນວ່າມີຄວາມໂດດເດັ່ນ ບໍ່ວ່າຈະເປັນທາງດ້ານທໍາມະຊາດ, ປະຫວັດສາດ ແລະອື່ນໆ ທີ່ເຫັນວ່າມີທ່າແຮງ ແລະພົ້ນເດັ່ນຂອງແຂວງ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ແຫລ່ງມໍຣະດົກ ທີ່ສໍາຄັນຂອງແຂວງ ໄດ້ຮັບການຄຸ້ມຄອງ, ບູລະນະປົກປັກຮັກສາ ແລະກາຍເປັນສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວ ເພື່ອດຶງດູກເອົານັກທ່ອງທ່ຽວທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ເຂົ້າມາທ່ອງທ່ຽວແຂວງສາລະວັນ ໃນຕໍ່ໜ້າໃຫ້ນັບມື້ນັບຫລາຍຂື້ນ, ພ້ອມນັ້ນກໍ່ຈົ່ງພ້ອມກັນເອົາໃຈໃສ່ຄຸ້ມຄອງ-ນຳໃຊ້ ຫໍໄຕຫລັງນີ້ ເພື່ອເປັນມໍຣະດົກຕົກທອດໃຫ້ແກ່ຄົນຮຸ່ນຫລັງ ແລະເກີດຜົນປະໂຫຍດສູງສຸດ ແລະສືບຕໍ່ເປັນກຳລັງສັດທາ ປະກອບສ່ວນທຶນຮອນເຂົ້າໃນການກໍ່ສ້າງສິ່ງອໍານວຍຄວາມສະດວກຕ່າງໆພາຍໃນວັດ.
ທີ່ມາ: MediaLAOS