ຈະເວົ້າແລ້ວ ເຫຼົ້້າແມ່ນເປັນເຄື່ອງດື່ມ ທີ່ຢູ່ຄູ່ກັບຄົນລາວມາແຕ່ດົນນານ ຈົນຍາກທີ່ຈະສືບທາວວ່າເຫຼົ້າເຂົ້າມາສູ່ສັງຄົມລາວ ແຕ່ເປີງໃດ ເຊິ່ງມັນສະແດງອອກໃຫ້ເຫັນໃນພິທີທີ່ຕິດພັນກັບຄວາມເຊື່ອມາແຕ່ບູຮານນະການນັ້ນ ຈະມີເຫຼົ້າຢູ່ນຳ ເຊັ່ນ ພິທີຖວາຍຜີ ກໍມັກຈະມີເຫຼົ້າໄຫໄກ່ໂຕ, ພິທີບາສີສູ່ຂວັນກໍຈະມີເຫຼົ້າ… ນອກຈາກນັ້ນ, ການສະເຫຼີມສະຫຼອງຜົນສຳເລັດຕ່າງໆ ກໍມີເຫຼົ້າເຂົ້າຮ່ວມ ແລະມາຮອດຕອນນີ້ການໂຄສະນາຂາຍເຫຼົ້າກໍເອົາປະເພນີເຂົ້າປະກອບ ເຮັດໃຫ້ເບິ່ງຄືວ່າໂຄສະນາຮີດຄອງປະເພນີ ແລະອື່ນໆ ກໍມີເຫຼົ້າເຂົ້າປະກອບ ສະຫຼຸບແລ້ວ ເຫຼົ້າກໍສາມາດສ້າງສີສັນໃຫ້ແກ່ສັງຄົມລາວໄດ້ຫຼາຍພໍສົມຄວນ ນອກນັ້ນແລ້ວກໍຍັງເປັນສ່ວນປະກອບຂອງຢາຂະໜານດີອີກຫຼາຍຕຳລາ.
ແນວໃດກໍຕາມ, ເຫຼົ້ານອກຈາກຈະໃຫ້ສີສັນແກ່ສັງຄົມແລ້ວ ຖ້າດື່ມເກີນຄວາມເໝາະສົມ ກໍຍັງເກີດມີຫຼາຍບັນຫາຫຍໍ້ທໍ້ເກີດຂຶ້ນຍ້ອນເຫຼົ້າ ບໍ່ວ່າຈະເປັນບັນຫາຄອບຄົວ, ບັນຫາເສດຖະກິດ, ໂລກຕິດຕໍ່, ຂາດຄຸນສົມບັດ, ເສຍທາດຂາດຄຸນ, ອາລະວາດຕີກັນ, ອາລະວາດສ້າງຄວາມບໍ່ສະຫງົບໃນສັງຄົມ, ບັນຫາອຸບັດເຫດໃນທ້ອງຖະໜົນ, ເສຍວຽກ, ເສຍສຸຂະພາບ, ເສຍເງິນ, ເສຍການຮຽນ ແລະເສຍອະນາຄົດ. ດັ່ງນັ້ນ, ເບື້ອງລັດຖະບານຈຶ່ງພະຍາຍາມ ຢາກໃຫ້ຮ້ານຂາຍເຫຼົ້າຍັບອອກໄກຈາກສະຖານການສຶກສາຕ່າງໆ
ບໍ່ຫຼາຍປີມານີ້, ລັດຖະບານໄດ້ພະຍາຍາມພັກດັນ ຢາກໃຫ້ຍົກຮ້າຍຮ້ານກິນດື່ມປະເພດສິ່ງມືນເມົາ ແລະຮ້ານບັນເທີງອອກໃຫ້ໄກຈາກສະຖານການສຶກສາ: ດັ່ງໃນໂອກາດສະເຫລີມສະຫລອງວັນຄູແຫ່ງຊາດ (7ຕຸລາ) ຄົບຮອບ 22 ປີ ໃນວັນທີ 7 ຕຸລາ 2016 ທີ່ຫໍວັດທະນະທໍາແຫ່ງຊາດ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ, ທ່ານ ທອງລຸນ ສີສຸລິດ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງ ສປປ ລາວໂອ້ລົມພະນັກງານຫລັກແຫລ່ງຂອງກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາໂດຍທ່ານໄດ້ເນັ້ນໜັກວ່າຈະບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ຕັ້ງຮ້ານກິນດື່ມປະເພດສິ່ງມຶນເມົາ, ສະຖານບັນເທີງ ແລະ ສະຖານທີ່ຫລິ້ນການພະນັນ (ຕີສະໜຸກເກີ, ຮ້ານເກມ) ໃກ້ກັບສະຖານການສຶກສາທຸກແຫ່ງໆເດັດຂາດ ຖ້າມະເມີດຈະຖືກຕັກເຕືອນຮົບຮົມ ແລະ ໃສ່ວິໄນ.
ແຕ່ໃນສະພາບຄວາມເປັນຈິງແລ້ວນັ້ນ, ການຍົກຍ້າຍຮ້ານກິນດື່ມມືນເມົາ, ສະຖານບັນເທີງ ແລະສະຖານທີ່ຫລິ້ນການພະນັນອອກຈາກເຂດໃກ້ກັບສະຖານສຶກສາ ຍັງບໍ່ເປັນຂະບວນຟົດຟື້ນ, ໂດດເດັ່ນ ຫຼືເປັນຂ່າວເປັນຄາວພໍເທົ່າໃດ.
ຊໍ້າບໍ່ພໍ ໃນໄລຍະບຸນປີໃໝ່ລາວປີ 2018 ນີ້ ກໍຍັງປາກົດເຫັນຫຼາຍສະຖາບັນການສຶກສາ ສະຫຼອງປີໃໝ່ດ້ວຍການດື່ມສຸລາ ເມົາຕັ້ງແຕ່ລະດັບຄະນະບໍລິຫານຂອງສະຖາບັນ ຈົນຮອດນ້ອງນັກຮຽນ-ນັກສຶກສາ, ຂາຍເຫຼົ້າຂາຍເບຍໃນສະຖາບັນການສຶກສາລາຄາແພງປານຢູ່ຮ້ານບັນເທີງອີກ. ພຶດຕິກຳແບບນີ້ມັນຄ້າຍຄືວ່າ ເປັນການທ້າທາຍຕໍ່ແນວທາງນະໂຍບາຍຂອງລັດຖະບານທີ່ຢາກໃຫ້ສິ່ງມືນເມົາຫ່າງໄກອອກຈາກສະຖາບັນການສຶກສາ, ສ້າງສະຖາບັນການສຶກສາໃຫ້ເປັນບ່ອນແນະນຳ ສືບທອດ ຂະໜົບທຳນຽມ ຮີດຄອງປະເພນີອັນດີງາມກ່ຽວກັບປີໃໝ່ລາວ ໃຫ້ແກ່ນັກຮຽນ-ນັກສຶກສາ.
ດັ່ງນັ້ນ, ການຈະເອົາຮ້ານກິນດື່ມສິ່ງມືນເມົາ ອອກໄກຈາກເຂດໃກ້ກັບສະຖາບັນການສຶກສານັ້ນຍັງເປັນເລື່ອງທີ່ຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍ, ເບື້ອງຕົ້ນຂໍໃຫ້ເອົາເຫຼົ້າອອກຈາກຮົ້ວໂຮງຮຽນໃຫ້ໄດ້ສາກ່ອນ.