ສະຫວັນນະເຂດແມ່ນແຂວງໃຫຍ່ແຂວງໜຶ່ງທີ່ຕັ້ງຢູ່ທາງພາກກາງຕອນໃຕ້ຂອງ ສປປ ລາວ, ທາງທິດເໜືອມີຊາຍແດນຕິດຈອດກັບແຂວງຄຳມ່ວນ,ທິດໃຕ້ຕິດກັບແຂວງສາລະວັນ, ທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບ ສສ ຫວຽດນາມ ແລະທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບລາຊະອານາຈັກໄທ, ມີເສັ້ນທາງຫຼວງແຫ່ງຊາດເລກທີ 13 ແລະເສັ້ນທາງເລກ ທີ 9 ຍຸດທະສາດຕັດຜ່ານ, ທັງເປັນເສັ້ນທາງເຊື່ອມຕໍ່ກັບອະນຸພາກພື້ນອີກດ້ວຍ ແລະປະກອບດ້ວຍ 8 ຊົນເຜົ່າ: ລາວລຸ່ມ, ຜູ້ໄທ, ສ່ວຍ, ກະຕາງ, ມັງກອນ, ຕະໂອ໋ຍ, ປະໂກະ ແລະເຜົ່າຕຣີ, ມີຮີດຄອງປະເພນີ, ສິລະປະວັດທະນະທຳທີ່ເປັນມູນເຊື້ອອັນດີງາມຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າຕ່າງໆລ້ວນແລ້ວ ແຕ່ໄດ້ຮັບການຊູກຍູ້ສົ່ງເສີມໃນແຕ່ລະທ່ອງຖິ່ນຮາກຖານ, ເຮັດໃຫ້ປະຈຸບັນ ແຂວງສາມາດສ້າງບ້ານວັດທະນະທຳໄດ້ທັງໝົດ 5 ຮ້ອຍກວ່າບ້ານ.
ທ່ານ ຄຳພູນ ຕຸໄພທູນ ຮອງເຈົ້າແຂວງໆສະຫວັນນະເຂດໃຫ້ຮູ້ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ວ່າ: 5 ປີຜ່ານມາເຫັນວ່າດ້ານສິລະປະວັດທະນະທຳທີ່ເປັນມູນເຊື້ອອັນດີງາມຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບການຊຸກຍູ້ສົ່ງເສີມໃນແຕ່ລະທ້ອງຖິ່ນຮາກຖານ, ໃນນັ້ນການສ້າງບ້ານວັດທະນະທຳ ກໍເຫັນວ່າ ເປັນຂະບວນການຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງທຽບໃສ່ປີ 2010 ແມ່ນເພີ່ມຂຶ້ນ 4 ເທື່ອ ແລະມາຮອດປະຈຸບັນແຂວງສາຫວັນນະເຂດແມ່ນມີບ້ານວັດທະນະທຳ ທັງໝົດ 522 ບ້ານ, ມີຄອບຄົວວັດທະນະທຳເພີ່ມຂຶ້ນ 4 ເທື່ອ, ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນກໍໄດ້ຊຸກຍູ້ສົງເສີມຂັບລຳທ້ອງຖິ່ນປະຈຸບັນ, ມີລຳພື້ນບ້ານທີ່ເປັນເອກະລັກ ສະເພາະຂອງແຂວງ ແລະນຳໃຊ້ຢ່າງກວ້າງຂວາງເຖິງ 10 ທຳນອງຄື: ລຳຄອນສະຫວັນ, ບ້ານຊອກ, ຜູ້ໄທ, ຕັ່ງຫວາຍ, ຕະອ໋ວຍ, ອັນກະຣັນ, ສະເນີດ, ກູກະລັນ, ກະເຫຼີ້ຍ ແລະລາລີມອນ, ໃນນີ້ ຍັງໄດ້ສົ່ງເສີມການປະດິດຄິດແຕ່ງເນື້ອຮ້ອງທຳນອງເພງ, ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນມີລັກສະນະຊາດກ້າວໜ້າ ແລະມະຫາຊົນຕິດພັນກັບໜ້າທີ່ການເມືອງຂອງພັກ ແລະລັດໃນແຕ່ລະໄລຍະເປັນຢ່າງດີ.
ສຳລັບວັດຖຸບູຮານ ແລະສະຖານບູຮານທີມີຢູ່ພາຍໃນແຂວງແມ່ນມີຄື: ພະທາດອີງຮັງ, ພະທາດໂຜ່ນ, ຜາສາດເຮືອນຫີນ, ຫໍໄຕປີດົກ ແລະອື່ນໆ ກໍໄດ້ມີການປົກປັກຮັກສາ ແລະບູລະນະປະຕິສັງຂອນໄວ້ຢ່າງໝັ້ນຄົງ ນອກນັ້ນ ຜ່ານມາເຫັນວ່າຄະນະພັກຮາກຖານ ແລະນັກງານວິຊາການທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕ່າງໆແມ່ນໄດ້ພ້ອມພຽງກັນລົງເຄື່ອນໄຫວເອົາໃຈໃສ່ຊຸກຍູ້ຕິດຕາມການ ສ້າງບ້ານທົດລອງ 3 ສ້າງໃນຂົງເຂດວຽກງານວັດທະນະທຳຈຳນວນ9 ບ້ານໃນ 3 ຕົວເມືອງແມ່ນໄດ້ດີສົມຄວນ, ເດັ່ນກວ່າໝູ່ແມ່ນບ້ານ ເຫຼົ່າສຸລິຍາ, ເມືອງຈຳພອນ ສາມາດສ້າງຫ້ອງປະຊຸມຊາວບ້ານ,ຫ້ອງອ່ານປື້ມຊຸມຊົນ,ຫ້ອງວາງສະແດງມູນເຊື້ອ, ສະຖານີໂທລະໂຄ່ງ, ໜ່ວຍສິລະກອງຕຸ້ມ, ກອງຫາງ, ການຈັດກິດຈະກຳປະກວດນາງສາວບ້ານ 3 ສ້າງ, ເທສະການງານບຸນພະເຫວດທີ່ອະລັງການ, ໄປພ້ອມກັບການປະກວດແຂ່ງຂັ້ນສຽງເພງ, ສຽງລຳ ແລະ ຂະບວນຟ້ອນປະຈຳແຕ່ລະປີ, ປະຈຸບັນກຳລັງສ້າງພະທາດໃຫຍ່ສູງ 40 ແມັດ, ກວ້າງດ້ານລະ 12 ແມັດ ເພື່ອບັນຈຸສະລິຄະທາດຂອງພະພຸດທະເຈົ້າທີ່ນຳມາຈາກປະເທດມຽນມາ ຊຶ່ງຈະສະເຫຼີມສະຫຼອງໃນທ້າຍປີ 2017 ທີ່ຈະມາເຖີງນີ້.
ທີ່ມາ: ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ