spot_img
Homeລວມກົດຫມາຍລາວຄະດີອາຍາ ຈໍາເປັນຕ້ອງມີຄໍາຮ້ອງຟ້ອງ ຂອງຜູ້ຖືກເສຍຫາຍ

ຄະດີອາຍາ ຈໍາເປັນຕ້ອງມີຄໍາຮ້ອງຟ້ອງ ຂອງຜູ້ຖືກເສຍຫາຍ

Published on

ໂດຍ​ທົ່ວ​ໄປ​ແລ້ວ​ໂຈດ ຫຼື ຜູ້​ກ່າວ​ຟ້ອງ​ໃນ​ຄະ­ດີ​ອາ­ຍາ​ແມ່ນ​ມີພຽງ​ອົງ­ການ​ໄອ​ຍະ​ການ​ເທົ່າ​ນັ້ນ

ເພາະ​ຄະ­ດີ​ອາຍາ​ແມ່ນ​ຄະ­ດີ​ທີ່​ແຕະຕ້ອງ​ສິດ​ເສລີ­ພາບ, ຮ່າງ­ກາຍ, ສຸ ຂະ​ພາບ, ຊີ­ວິດ, ຄວາມ​ສະ­ຫງົບສຸກ ແລະ​ຄວາມ​ເປັນ​ລະ­ບຽບ​ຮຽບຮ້ອຍ​ຂອງ​ບ້ານ​ເມືອງ​ເປັນ­ຕົ້ນ​ດັ່ງນັ້ນ​ ຈິ່ງ​ໝາຍ​ຄວາມ​ວ່າ​ລັດ​ເປັນ​ຜູ້ຮັບ­ຜິດ­ຊອບ​ໃນ​ການ​ສັ່ງ​ຟ້ອງ​ຜູ້​ທີ່ລະ­ເມີດ​ກົດ­ໝາຍ ຫຼື ຜູ້​ທີ່​ກະ­ທຳ​ຜິດໂຈດ ຫຼື ອົງ­ການ​ໄອ​ຍະ​ການ​ເຮັດໜ້າ­ທີ່​ກ່າວ​ຟ້ອງ ຫຼື ສັ່ງ​ຟ້ອງ​ຜູ້​ກະ ທຳ​ຜິດ​ຈົນ​ເຖິງ​ຂັ້ນ​ຕອນ​ສຸດ​ທ້າຍ ຂອງ​ການ​ດຳ­ເນີນ​ຄະ­ດີ​ເພື່ອ​ພິ­ສູດຫາ​ຄວາມ​ຈິງ​ຂອງ​ຄະ­ດີ​ໄດ້​ຍົກ​ຕົວຢ່າງ ທ້າວ ກ ລັກ​ເອົາ​ໂທລະ­ສັບຂອງ​ທ້າວ ຂ ແລ້ວ​ເອົາ​ໄປ​ຂາຍເມື່ອ​ທ້າວ ຂ ຮູ້​ຄື​ແນວ​ນັ້ນ​ຈິ່ງ​ໄດ້ແຈ້ງ​ຕໍ່​ເຈົ້າ​ໜ້າ­ທີ່​ຕຳ­ຫຼວດ​ເພື່ອ​ດຳເນີນ​ຄະ­ດີ​ກັບ​ທ້າວ ກ ແຕ່​ຕໍ່​ມາ​ພາຍຫຼັງ​ທ້າວ ຂ ຮູ້​ວ່າ​ທ້າວ ກ ລັກ​ໂທລະສັບ​ດັ່ງ­ກ່າວ​ເພື່ອ​ເອົາ​ເງິນ​ໄປ​ຊື້​ເຂົ້າມາ­ສູ່​ລູກ​ກິນ​ດ້ວຍ​ຄວາມ­ທຸກ​ຍາກເມື່ອ​ເປັນ​ແນວ​ນັ້ນ ທ້າວ ຂ ຈິ່ງ​ຄິດອີ່​ຕົນ​ສົງ­ສານ​ທ້າວ ກ ຂຶ້ນ​ແລ້ວ​ຄິດປ່ຽນ​ໃຈ​ຈະ​ຖອນ​ຄຳ​ແຈ້ງ​ຄວາມ​ຕໍ່ເຈົ້າ​ໜ້າ­ທີ່​ຕຳ­ຫຼວດ​ຄືນ​ເພາະທ້າວ ຂ ກໍ​ບໍ່​ຢາກ​ໃຫ້​ທ້າວ ກ ຕ້ອງ​ຖືກ​ດຳເນີນ​ຄະ­ດີ​ໃນ​ກໍ­ລະ­ນີ​ນີ້ ທ້າວ ຂ ບໍ່​ມີສິດ ຫຼື ອຳ­ນາດ​ໃດໆທີ່ຈະ​ສາ­ມາດຂໍ​ຖອນ​ການ​ແຈ້ງ​ຄວາມ ຫຼື ຂໍ​ໃຫ້ຢຸດ​ເຊົາ​ຈາກ​ການ​ດຳ­ເນີນ​ຄະ­ດີທາງ​ອາ­ຍາ​ຕໍ່​ທ້າວ ກ ໄດ້​ເນື່ອງ​ຈາກວ່າ​ໂຈດ​ທີ່​ກ່າວ​ຟ້ອງ ຫຼື ສັ່ງ​ຟ້ອງ ທ້າວ ກ ນັ້ນບໍ່​ແມ່ນ​ທ້າວ ຂ ແຕ່ ແມ່ນ​ອົງ­ການ​ໄອ​ຍະ​ການ​ທີ່​ມີ​ສິດ ແລະອຳ­ນາດ​ໃນ​ການ​ເອົາ​ຜິດ ຫຼື ເອົາຕົວ​ຜູ້​ກະ­ທຳ​ຜິດ​ຕົວ​ຈິງ​ມາ​ລົງ­ໂທດຕາມ​ກົດ­ໝາຍ​ຍິ່ງ​ໄປ​ກວ່າ​ນັ້ນ​ເຖິງແມ່ນ​ວ່າ​ເຈົ້າ​ໜ້າ­ທີ່​ຈະ​ບໍ່​ໄດ້​ຮັບ​ການແຈ້ງ​ຄວາມ​ຈາກ ທ້າວ ຂ ວ່າ​ທ້າວ ກ ເປັນ​ຄົນ​ລັກ​ໂທລະ­ສັບ​ກໍ່​ຕາມແຕ່​ຖ້າ​ຫາກ​ເຈົ້າ​ໜ້າ­ທີ່​ຕຳ­ຫຼວດ​ສືບຮູ້​ຮ່ອງ­ຮອຍ ຫຼື ພົບ​ເຫັນ​ການ​ກະ ທຳ​ຜິດ​ດັ່ງ­ກ່າວ​ດ້ວຍ​ຕົນ​ເອງ​ແລ້ວເຈົ້າ​ໜ້າ­ທີ່ ໂດຍ​ອຳ­ນາດ​ຂອງ​ຕົນ​ກໍສາ­ມາດ​ດຳ­ເນີນ​ຄະ­ດີ​ກັບ ທ້າວ ກ ໄດ້ ໂດຍ​ບໍ່​ຈຳ­ເປັນ​ຕ້ອງ​ມີ​ການ​ແຈ້ງຄວາມ​ຂອງ​ທ້າວ ຂ ແຕ່​ຢ່າງ­ໃດ ເພາະ​ຖື​ວ່າ­ການ​ກະ­ທຳ​ຜິດ​ດັ່ງ­ກ່າວບໍ່​ນອນ​ຢູ່​ໃນ​ການ​ກະ­ທຳ​ຜິດ​ທີ່​ຕ້ອງມີ​ຄຳ​ຮ້ອງ​ຟ້ອງ​ຈາກ​ຜູ້​ຖືກ­ເສຍຫາຍ.

ໂດຍ​ຫຼັກ​ແລ້ວ ບຸກ­ຄົນ​ທົ່ວ​ໄປເປັນ​ໄດ້​ພຽງ​ແຕ່​ໂຈດ​ທາງ​ແພ່ງເທົ່າ​ນັ້ນ, ນັ້ນ​ກໍ​ໝາຍ​ເຖິງ​ຜູ້​ທີ່​ມີ​ສິດຮຽກ­ຮ້ອງ​ເອົາ​ຄ່າ​ເສຍ​ຫາຍ​ເປັນມູນ​ຄ່າ ຫຼື ເປັນ​ຈຳ­ນວນ​ເງິນ​ເທົ່າ​ນັ້ນ ດັ່ງ­ນັ້ນ ຈິ່ງ​ມີ​ຄຳ​ຖາມ​ວ່າ​ມີ​ແຕ່​ລັດ ຫຼື ອົງ­ການ​ໄອ​ຍະ​ການ​ເທົ່າ​ນັ້ນ​ບໍ່​ທີ່ສາ­ມາດ​ເປັນ​ໂຈດ​ໄດ້​ໃນ​ທຸກໆ​ຄະດີ? ແລະ​ຖ້າ​ບຸກ­ຄົນ​ທຳ​ມະ​ດາ​ທົ່ວໄປ​ທີ່​ໄດ້​ແຈ້ງ​ຄວາມ​ກັບ​ເຈົ້າ​ໜ້າ­ທີ່ຕຳ­ຫຼວດ​ແລ້ວ​ຢາກ​ຂໍ​ຖອນ​ການແຈ້ງ​ຄວາມ​ດັ່ງ­ກ່າວ ຫຼື ຢາກ​ໃຫ້​ມີການ​ຢຸດ​ເຊົາ​ການ​ດຳ­ເນີນ​ຄະ­ດີ​ກັບຜູ້​ຖືກ​ຫາ ຫຼື ຈຳ­ເລີຍ​ຈະ​ໄດ້ ຫຼື ບໍ່? ຄຳ​ຕອບ​ກໍ​ຄືມີ​ບາງ​ຄະ­ດີ​ທີ່​ບຸກ­ຄົນທຳ​ມະ​ດາ​ກໍ​ສາ­ມາດ​ທີ່​ຈະ​ເປັນ​ໂຈດໄດ້​ເຊັ່ນ​ດຽວ​ກັນ ຊຶ່ງ​ໃນ​ກໍ­ລະ­ນີ​ນີ້ ກົດ­ໝາຍ​ອາ­ຍາ​ກໍ​ໄດ້​ແບ່ງ​ອອກເປັນ​ສອງ​ປະ­ເພດ​ຄະ­ດີ​ຫຼັກ​ໃນການ​ກ່າວ​ຟ້ອງ ຫຼື ສັ່ງ​ຟ້ອງ ຄື 1 ປະ­ເພດ​ຄະ­ດີ​ທີ່​ອົງ­ການ​ໄອ​ຍະ​ການດຳ­ເນີນ​ການ​ກ່າວ​ຟ້ອງ ຫຼື ສັ່ງ​ຟ້ອງຜູ້​ກະ­ທຳ​ຜິດ​ໂດຍ​ອຳ­ນາດ​ໜ້າ­ທີ່ຂອງ​ຕົນ ແລະ 2 ປະ­ເພດ​ຄະ­ດີ​ທີ່ ຕ້ອງ​ມີ​ຄຳ​ຮ້ອງ​ຟ້ອງ​ຂອງ​ຜູ້​ຖືກເສຍ​ຫາຍ (ແຕ່​ເປັນ​ຄະ­ດີ​ທີ່​ເບົາບາງ) ສະ­ນັ້ນ ຈິ່ງ​ໝາຍ​ຄວາມ​ວ່າໃນ​ບາງ​ຄະ­ດີ​ບຸກ­ຄົນ​ທົ່ວ​ໄປ​ກໍ​ສາມາດ​ເປັນ​ໂຈດ​ໄດ້, ໃນ​ກໍ­ລະ­ນີ​ນີ້ ຖ້າຫາກ​ບໍ່​ມີ​ຄຳ​ຮ້ອງ​ຟ້ອງ​ຂອງ​ຜູ້​ຖືກເສຍ​ຫາຍ​ກໍ​ຈະ​ດຳ­ເນີນ​ຄະ­ດີ​ບໍ່​ໄດ້ ຫຼື ຖ້າ​ຜູ້​ເສຍ​ຫາຍ​ໄດ້​ມາ​ຮ້ອງ​ຟ້ອງແລ້ວແຈ້ງ​ຄວາມ​ແລ້ວ ແຕ່​ກັບປ່ຽນ​ໃຈ​ຢາກ​ຂໍ​ໃຫ້​ຢຸດ​ເຊົາ​ການ​ດຳເນີນ​ຄະ­ດີ​ກັບ​ຜູ້​ຖືກ​ຫາ ຫຼື ຈຳ­ເລີຍກໍ​ໄດ້ ຊຶ່ງ​ອີງ​ຕາມ​ມາດ­ຕາ 25 ຂອງ ກົດ­ໝາຍ​ອາຍາ​ວ່າ​ດ້ວຍ​ການ​ກະທຳ​ຜິດ ຊຶ່ງ​ຈຳ­ເປັນ​ຕ້ອງ​ມີ​ຄຳ​ຮ້ອງຟ້ອງ​ຂອງ​ຜູ້​ຖືກ­ເສຍ​ຫາຍ​ໄດ້​ລະ­ບຸວ່າ: “ໃນ​ກໍ­ລະ­ນີ​ທີ່​ການ​ກະ­ທຳ​ຜິດຫາກ​ບໍ່​ເປັນ​ອັນ­ຕະ­ລາຍ​ຮ້າຍ​ແຮງຕໍ່​ສັງ­ຄົມ​ຖ້າ­ວ່າ​ຫາກ​ບໍ່​ມີ​ຄຳ​ຮ້ອງຟ້ອງ​ຂອງ​ຜູ້​ຖືກ­ເສຍ​ຫາຍ​ກໍ​ຈະ​ດຳເນີນ​ຄະ­ດີ​ບໍ່​ໄດ້​ຄື​ການ​ທຳ­ຮ້າຍ​ຮ່າງກາຍ​ລະ­ຫວ່າງ​ຍາດ​ໃກ້­ຊິດ​ທີ່​ບໍ່​ມີບາດ­ເຈັບ​ສາ­ຫັດ ຫຼື ບໍ່​ເສຍ​ອົງ­ຄະ,  ການ​ນິນ­ທາ, ການ​ໃສ່​ຮ້າຍ, ການປ້ອຍ​ດ່າ,  ການ​ໝິ່ນ­ປະ­ໝາດ​ຊາກສົບ ຫຼື ຊື່​ສຽງ​ຂອງ​ຜູ້​ຕາຍ​ການ​ກະທຳ​ຜິດ​ຕໍ່​ກຳ­ມະ­ສິດ​ສ່ວນ​ຕົວ​ຂອງຍາດ​ໃກ້­ຊິດ, ການ​ລ່ວງ​ລະ­ເມີດ​ເຄຫາ​ສະ­ຖານ ແລະ​ການ​ລ່ວງ​ລະເມີດ​ຄວາມ​ລັບ​ສ່ວນ​ຕົວ, ຄະ­ດີ​ດັ່ງກ່າວ​ນີ້​ການ​ຖອນ​ຄຳ​ຮ້ອງ​ຟ້ອງ ຂອງ​ຜູ້​ຖືກ­ເສຍ​ຫາຍ​ກໍ​ພາ​ໃຫ້­ການດຳ­ເນີນ​ຄະ­ດີ​ຢຸດ­ຕິ​ລົງ” ສ່ວນ​ຄະ­ດີໃດ​ກໍ​ຕາມ ຫຼື ການ​ກະ­ທຳ​ຜິດ​ໃດກໍ​ຕາມ​ທີ່​ບໍ່​ນອນ​ຢູ່​ໃນ​ມາດ­ຕາ 25  ຂອງ​ກົດ­ໝາຍ​ອາ­ຍາ​ນີ້​ບຸກ­ຄົນ​ທົ່ວໄປ​ຈະ​ບໍ່​ສາ­ມາດ​ເປັນ​ໂຈດ ຫຼື ສັ່ງ​ໃຫ້ຢຸດ​ເຊົາ​ການ​ດຳ­ເນີນ​ໄດ້, ພຽງ​ແຕ່ອົງ­ການ​ໄອ​ຍະ​ການ​ເທົ່າ​ນັ້ນ​ທີ່​ເປັນ ໂຈດ, ທີ່​ສາ­ມາດ​ກ່າວ​ຟ້ອງ ຫຼື ສັ່ງຟ້ອງ​ຜູ້​ຖືກ​ຫາ ຫຼື ຈຳ­ເລີຍ​ໄດ້​ພຽງຜູ້​ດຽວ.

ການ​ກະ­ທຳ​ຜິດ​ຕ່າງໆ​ທີ່​ລະ­ບຸໄວ້​ໃນ​ມາດ­ຕາ 25 ຂອງ​ກົດ­ໝາຍອາ­ຍາ​ນີ້ ເຖິງ​ແມ່ນ​ວ່າ​ເຈົ້າ​ໜ້າ­ທີ່​ຕຳຫຼວດ ຫຼື  ອົງ­ການ​ໄອ​ຍະ​ການ​ເອງ ທີ່​ຮູ້​ຮ່ອງ­ຮອຍ​ການ​ກະ­ທຳ​ຜິດ​ທີ່ເກີດ​ຂຶ້ນ ຫຼື ພົບ​ເຫັນ​ເຫດ­ການ​ທີ່​ເກີດຂຶ້ນ​ກໍ​ຕາມ​ກໍ​ບໍ່​ສາ­ມາດ​ດຳ­ເນີນ​ຄະ­ດີໄດ້​ຖ້າ​ຫາກ​ຜູ້​ເສຍ​ຫາຍ​ບໍ່​ຮ້ອງ​ຟ້ອງ  ຫຼື ຖ້າ​ຮ້ອງ​ຟ້ອງ​ແລ້ວ​ກໍ​ສາ­ມາດ​ຂໍໃຫ້​ຢຸດ​ເຊົາ​ການ​ດຳ­ເນີນ​ຄະ­ດີ​ກໍ​ໄດ້.

ທີ່ມາຈາກ: ເສດຖະກິດສັງຄົມ.

ບົດຄວາມຫຼ້າສຸດ

ແຂວງວຽງຈັນ ປະກາດອະໄພຍະໂທດ ຫຼຸດຜ່ອນໂທດ ແລະ ປ່ອຍຕົວນັກໂທດ 163 ຄົນ

ເນື່ອງໃນໂອກາດວັນຊາດ ທີ 2 ທັນວາ 2024 ຄົບຮອບ 49 ປີ ປະທານປະເທດແຫ່ງ ສປປ ລາວ ອອກລັດຖະດໍາລັດ ວ່າດ້ວຍການໃຫ້ອະໄພຍະໂທດ ໃຫ້ແກ່ນັກໂທດທົ່ວປະເທດ...

ສະເໜີໃຫ້ພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງແກ້ໄຂ ບັນຫາລາຄາມັນຕົ້ນຕົກຕໍ່າເພື່ອຊ່ວຍປະຊາຊົນ

ໃນໂອກາດດຳເນີນກອງປະຊຸມກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 8 ຂອງສະພາປະຊາຊົນ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ຊຸດທີ II ລະຫວ່າງວັນທີ 16-24 ທັນວາ 2024, ທ່ານ ຂັນທີ ສີວິໄລ ສະມາຊິກສະພາປະຊາຊົນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ...

ປະທານປະເທດ ຕ້ອນຮັບລັດຖະມົນຕີກະຊວງຍຸຕິທຳ ສສ ຫວຽດນາມ

ວັນທີ 19 ທັນວາ 2024 ທີ່ຫ້ອງວ່າການສູນກາງພັກ ທ່ານ ທອງລຸນ ສີສຸລິດ ປະທານປະເທດ ໄດ້ຕ້ອນຮັບການເຂົ້າຢ້ຽມຄຳນັບຂອງທ່ານ ຫງວ້ຽນ ຫ໋າຍ ນິງ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງຍຸຕິທຳ...

ອັດຕາແລກປ່ຽນດີຂຶ້ນ ແຕ່ລາຄາສິນຄ້າບໍ່ຍອມລົງ ຕ້ອງຫາວິທີແກ້ໄຂແນວໃດ?

ທ່ານ ນາງ ວາລີ ເວດສະພົງ, ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ປະກອບຄໍາເຫັນຕໍ່ກອງປະຊຸມກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນ ເທື່ອທີ 8 ຂອງສະພາປະຊາຊົນ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ຊຸດທີ II ລະຫວ່າງວັນທີ 16-24...