spot_img
Homeຂ່າວທ້ອງຖິ່ນບໍ່ຄວນເບິ່ງຂ້າມບັນຫາການຫຼິ້ນພະນັນພື້ນບ້ານ!

ບໍ່ຄວນເບິ່ງຂ້າມບັນຫາການຫຼິ້ນພະນັນພື້ນບ້ານ!

Published on

ການພະນັນ ແມ່ນການຫຼິ້ນ ຫຼື ການຫາລາຍໄດ້ທີ່ບໍ່ຊອບທໍາທີ່ລົງທຶກັນດ້ວຍເງິນຄໍາ ຫຼື ວັດຸສິ່ງຂອງມີຄ່າຕ່າງໆ ເຊັ່ນດຽວກັບ “ການພະນັນພື້ນບ້ານ” ເຊິ່ງທາງກົດໝາຍບໍ່ຮັບຮູ້ ແລະ ຫວງຫ້າມ ແຕ່ມັນກໍຈັດຢູ່ໃນການພະນັນເຖື່ອນ. ປັດຈຸບັນ, ການພະນັນຈໍາພວກນີ້ປະກົດເຫັນແຜ່ຫຼາຍ ໂດຍສະເພາະງານບຸນບ້ານ, ງານຫາລາຍໄດ້, ງານຄອນເສີດ ຫຼື ອາດເວົ້າໄດ້ວ່າເກືອບເຫັນແຕ່ລະວັນເລີຍກໍ່ວ່າໄດ້.

ເມື່ອເວົ້າເຖິງການພະນັນໃນລະບອບເກົ່າ ການຫຼິ້ນພະນັນແມ່ນມີຢ່າງກວ້າງຂວາງ ແລະ ກໍເປັນທີ່ນິຍົມຊົມຊອບຂອງບັນດາພວກເຈົ້າໃຫຍ່ນາຍໂຕໃນອະດິດ ແລະ ກໍມັກເຫັນໃນໄລຍະມີງານບຸນ, ເຮືອນດີ, ເຮືອນກໍາ ແລະ ອື່ນໆ ພໍມາໄລຍະໃໝ່ ພາຍຫຼັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍຢ່າງສົມບູນ ຂະບວນການຫຼິ້ນພະນັນກໍໄດ້ຖືກຈໍາກັດ ແລະ ລົບລ້າງໄປ ຖືວ່າຫຼາຍປີແລ້ວບໍ່ມີປະກົດການຫຼິ້ນການພະນັນ. ແຕ່ປັດຈຸບັນ, ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ກັບຄືນມາອີກຄັ້ງ ແລະ ພວມແພ່ລະບາດຢ່າງກວ້າງຂວາງຢູ່ໃນສັງຄົມບ້ານເຮົາ. ດັ່ງທີ່ທ່ານຮູ້ເຫັນນໍາກັນວ່າ: ຢູ່ຕາມກຸ່ມບ້ານເວລາວ່າງກໍຈະມີຄົນຈໍານວນໜຶ່ງທີ່ຕັ້ງວົງກັນຫຼິ້ນໄພ້, ຫຼິ້ນກຸ້ງໄກ່, ຫຼິ້ນໄຮໂລ, ເອົາໄກ່ມາຕີ, ເອົາປາກັດປາ, ຫຼິ້ນສະນຸກເກີ້ ແລະ ອື່ນໆ ຖ້າມີງານບຸນເພີ່ນພະນັນກັນເລື່ອງໃດບັນດາທ່ານກໍຄົງເຫັນ. ແຕ່ອັນພົ້ນເດັ່ນກວ່າໝູ່ ແລະ ເກືອບທຸກຍາມໃນປັດຈຸບັນແມ່ນການຫຼິ້ນໄພ້, ແທງເບີຫວຍ (ຫວຍເຖື່ອນ), ຫຼິ້ນກຸ້ງໄກ່, ສະນຸກເກີ້…. ຜູ້ຂຽນຈະຍົກເອົາບາງປະກົດການກ່ຽວກັບການພະນັນ ທີ່ຜູ້ໃຫຍ່ (ອາວຸໂສ) ຄວນທີ່ຈະເປັນແບບຢ່າງແກ່ຄອບຄົວ ແຕ່ພັດຍັງຫຼິ້ນ ແລະ ຫຼິ້ນຈົນໝົດມື້ໝົດວັນ, ບາງຄົນຈົນຂາຍດິນດອນຕອນຫຍ້າ ແລະ ຊັບສິນອື່ນໆ ເພື່ອເອົາມາຫຼິ້ນການພະນັນ.

ຕາມທໍາມະດາແລ້ວປະເພນີຂອງລາວ ໃນເມື່ອມີເຮືອນກໍາ ກໍຈະພາກັນໄປຢື້ຢາມຖາມຂ່າວ, ພົບປະໂອ້ລົມ, ຖອດຖອນບົດຮຽນກ່ຽວກັບຜະລິດ ແລະ ຢຸກຢາທີ່ນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການນັ່ງກໍາ, ຖ້າແມ່ນເຮືອນດີຜູ້ເຖົ້າ-ຜູ້ແກ່ກໍຈະພາກັນໄປອົບອຸ່ນ, ພວກຜູ້ຊາຍ-ຜູ້ຍິງກໍຈະພາກັນຫຼິ້ນໝາກຄ້ອງຊ້າງ, ຫຼິ້ນໄມ້ສັ້ນ-ໄມ້ຍາວ ແລະ ຊຸມແຊວອື່ນໆ ໂດຍປາສະຈາກການຫຼິ້ນພະນັນດ້ວຍເງິນ. ແຕ່ໃນປັດຈຸບັນນີ້, ແຖວໃນເມືອງໂດຍສະເພາະແມ່ນ 7 ເມືອງພາຍໃນ ນະຄອນວຽງຈັນ ສ່ວນຫຼາຍແມ່ນຫຼິ້ນໄພ້ກິນເຫຼົ້າ. ຖ້າຫາກວ່າພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຫາກສາມາດຄວບຄຸມບັນຫາດັ່ງກ່າວນີ້ໄດ້ ກໍຈະເຮັດໃຫ້ສັງຄົມສະຫງົບດີຂຶ້ນ. ກໍລະນີບຸກຄົນໃດຫາກລະເມີດລັກລອບຫຼິ້ນການພະນັນເອົາເງິນ ກໍຈະຖືກນໍາມາລົງໂທດ ຫຼື ໂອ້ລົມຕັກເຕືອນ. ແຕ່ກໍຍັງມີອໍານາດການປົກຄອງບາງບ້ານ ຫຼື ເຈົ້າໜ້າທີ່ບາງທ້ອງຖິ່ນຍັງຖືເບົາ ແລະ ບໍ່ເອົາໃຈໃສ່ກັບບັນຫານີ້ປານໃດ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ການຫຼິ້ນພະນັນເກີດຂຶ້ນ ໂດຍຈາກການຫຼິ້ນທໍາມະດາກ້າວໄປຫາການຫຼິ້ນເອົາເງິນ ໂດຍຖືເອົາເຮືອນດີ ແລະ ເຮືອນກໍາເປັນສາກບັງໜ້າ, ຊໍ້າບໍ່ໜໍາບາງບ້ານຍັງຕັ້ງກຸ່ມກັນຫຼິ້ນຢູ່ຕາມເຮືອນ, ຫ້ອງເຊົ່າ, ຮ້ານອາຫານ ແລະ ຕາແຄມປ່າ ເພື່ອຫຼີກສາຍຕາຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່.

ຕໍ່ກັບບັນຫາທີ່ຍົກມາຂ້າງເທິງນີ້, ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຕ້ອງໄດ້ມີການແກ້ໄຂໃຫ້ ຕ້ອງເປັນເຈົ້າການນໍາພາອ້າຍ-ນ້ອງພະນັກງານລົງຕິດຕາມສະມາຊິກລູກບ້ານຂອງຕົນຢ່າງໃກ້ຊິດ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ສັງຄົມມີຄວາມສະຫງົບ. ຖ້າຫາກວ່າມີການຫຼິ້ນການພະນັນຢູ່ໜ່ວຍໃດ-ຄຸ້ມໃດ ກໍຕ້ອງເອີ້ນມາສຶກສາອົບຮົມ.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ຮຽບຮຽງໂດຍ: ໃບບົວ ຈັນທະລັງສີ

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນຈາກ: lsecuritynews.com

ບົດຄວາມຫຼ້າສຸດ

ສະຫຼົດ! ບ້ານເສດຖີໃນກໍປູເຈຍ ແຈກອັງເປົາ ເປັນເຫດເຮັດໃຫ້ປະຊາຊົນຢຽບກັນຈົນເສຍຊີວິດ 4 ຄົນ

ສຳນັກຂ່າວຕ່າງປະເທດລາຍງານໃນເຊົ້າວັນທີ 23 ມັງກອນ 2025 ເກີດເຫດສະຫຼົດຂຶ້ນທີ່ປະເທດກໍປູເຈຍ ເມື່ອມີບ້ານເສດຖີຫຼັງໜຶ່ງ ໄດ້ເຮັດການແຈກອັງເປົາເພື່ອສະເຫຼີມສະຫຼອງວັນກຸດຈີນ ຈາກນັ້ນປະຊາຊົນຈຳນວນຫຼາຍຈຶ່ງໄດ້ແຫ່ພາກັນໄປບ້ານຫຼັງດັ່ງກ່າວ ເມື່ອຈຳນວນຄົນເພີ່ມຫຼາຍຂຶ້ນເຮັດໃຫ້ ບາງຄົນເປັນລົມ ຈຶ່ງເກີດເປັນເຫດເຮັດໃຫ້ຄົນຢຽບກັນເສຍຊີວິດ 4 ຄົນ ແລະ...

ສະກັດກັ້ນນາຍໜ້າຄ້າມະນຸດ ຢູ່ສະໜາມບິນສາກົນວັດໄຕ

ໃນວັນທີ 13 ມັງກອນ 2025 ຜ່ານມາ, ກົມຕໍາຫຼວດສະກັດກັ້ນ ແລະ ຕ້ານການຄ້າມະນຸດ ໄດ້ຮັບແຈ້ງຈາກກົມຕໍາຫຼວດກວດຄົນເຂົ້າ-ອອກເມືອງ ກົມໃຫຍ່ສັນຕິບານ ກະຊວງປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ ທີ່ປະຈຳຢູ່ດ່ານ ຕມ ສະໜາມບິນສາກົນວັດໄຕ...

ເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຫຼວດ ນຳສອງສ່ຽວໂຈນ ມາທົດສະກຳຄະດີລັກຊັບຄືນ

ວັນທີ 16 ມັງກອນ 2025 ຜ່ານມາ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ ສືບສວນ-ສອບສວນ ປກສ ແຂວງ ບໍລິຄຳໄຊ ຮ່ວມກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ວິຊາສະເພາະສືບສວນ-ສອບສວນ, ນິຕິວິທະຍາ, ກອງບັນຊາການ ປກສ...

ກັກຕົວເປົ້າໝາຍຄ້າຂາຍຢາເສບຕິດ ພ້ອມຂອງກາງຢາບ້າ ຈຳນວນ 60 ມັດ

ອີງຕາມການລາຍງານຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ພະແນກຕຳຫຼວດສະກັດກັນແລະຕ້ານຢາເສບຕິດ ປກສ ແຂວງຈຳປາສັກ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ໃນເວລາ 12:00 ໂມງ ຂອງວັນທີ 10 ມັງກອນ 2025 ຜ່ານມາ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ວິຊາສະເພາະ ໄດ້ລົງມ້າງຄະດີ...