ເສດຖະກິດຂອງປະເທດລາວ ໃນປີນີ້, ປະເຊີນໜ້າກັບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍດ້ານທັງຂະແໜງກະສິກຳ, ໄຟຟ້າ, ບໍ່ແຮ່ທີ່ມີອັດຕາຂະຫຍາຍຕົວຫຼຸດລົງ. ທ່ານ ບົວສອນ ບຸບຜາວັນ ປະທານສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ (ຄສຄຊ) ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ສາເຫດຫຼັກມາຈາກຜົນກະທົບນອກຕົວ ທີ່ເກີດຈາກໄພທຳມະຊາດ ອັນໄດ້ສ້າງຄວາມເສຍຫາຍໃຫ້ແກ່ການຜະລິດ ແລະ ຊັບສິນຂອງປະຊາຊົນ ທັງພື້ນຖານໂຄງລ່າງຕ່າງໆ, ພ້ອມກັນນັ້ນ, ໃນປີນີ້ລາຄານ້ຳມັນໂລກອາດເພີ່ມຂຶ້ນເຖິງ 100 ໂດລາຕໍ່ບາເຣວ ເຊິ່ງໄດ້ສົ່ງຜົນຕໍ່ຕົ້ນທຶນການຜະລິດ, ການຂົນສົ່ງ ແລະ ຄ່າຄອງຊີບເພີ່ມສູງຂຶ້ນ ແລະ ຜົນກະທົບດ້ານໃນຕົວຄືເສດຖະກິດຂອງປະເທດຂາດດຸນຕໍ່ເນື່ອງຫຼາຍປີ ຈິ່ງເຮັດໃຫ້ມີໜີ້ສິນສາທາລະນະສູງ ແລະ ຢູ່ໃນລະດັບຫຼາຍກວ່າ 60% ຂອງ ຈີດີພີ, ສາກົນໄດ້ຈັດໃຫ້ ສປປ ລາວເຂົ້າຢູ່ໃນປະເທດທີ່ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃນການໃຊ້ແທນຄືນໜີ້ສິນ, ໂຄງສ້າງເສດຖະກິດລາວປັດຈຸບັນຖືເປັນໂຄງສ້າງເສດຖະກິດແບບເກົ່າ ຫຼື ອັນນາລ໊ອກ (Analog) ບໍ່ທັນຫັນປ່ຽນໄປເປັນໂຄງສ້າງເສດຖະກິດ ດິຈິຕອລ.
ຈາກ ສະພາບອັດຕາການເຕີບໂຕຂອງເສດຖະກິດທີ່ຫຼຸດລົງດັ່ງກ່າວ ປະທານສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ (ຄສຄຊ) ໄດ້ສະເໜີໃນທີ່ກອງປະຊຸມສົນທະນາທິດທາງເສດຖະກິດຂອງ ສປປ ລາວ, ເຊິ່ງຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 30 ຕຸລາ 2018 ໂດຍສະເໜີໃຫ້ພາກລັດຄວນມີມາດຕະການຕົວຈິງ ເພື່ອກະຕຸ້ນການເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດ ແລະ ແກ້ໄຂບັນຫາໂຄງສ້າງເສດຖະກິດ ເພື່ອຮັບປະກັນການພັດທະນາໄວ ແລະ ຍືນຍົງ ໂດຍເນັ້ນ 6 ບັນຫາທີ່ຄວນເອົາໃຈໃສ່ດັ່ງນີ້:
- ຕ້ອງຕັດສິນໃຈແກ້ໄຂໜີ້ສິນທີ່ຄຸມເຄືອແກ່ຍາວລະຫວ່າງລັກກັບທຸລະກິດ ແລະ ທຸລະກິດກັັບທະນາຄານ.
- ຕ້ອງຈັດຫາເມັດເງິນໃໝ່ ເພື່ອເພີ່ມສະພາບຄ່ອງໃຫ້ແກ່ທະນາຄານ ໄດ້ພ້ອມກັບການປັບອັດຕາດອກເບ້ຍ ແລະ ເງື່ອນໄຂກູ້ຢືມເພື່ອອຳນວຍໃຫ້ທຸລະກິດສາມາດຟື້ນຕົວ ແລະ ເກີດໃໝ່ໄດ້.
- ມີນະໂຍບາຍສະໜັບສະໜູນດ້ານເງິນທຶນ ແລະ ນະໂຍບາຍພາສີ-ອາກອນຕໍ່ປະເພດທຸລະກິດທີ່ລັດຖະບານສົ່ງເສີມເຊັ່ນ: ທຸລະກິດທີ່ນຳໃຊ້ເຕັກນິກ-ເຕັກໂນໂລຊີໃໝ່ ຮວມທັງທຸລະກິດທີ່ນຳໃຊ້ເສດຖະກິດິຈີຕອລ, ທຸລະກິດນຳໃຊ້ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດຢ່າງປະຢັດ, ນຳໃຊ້ພະລັງງານຢ່າງປະຢັດ ແລະ ຮັກສາສິ່ງແວດລ້ອມ.
- ແກ້ໄຂຂັ້ນຕອນຂໍອະນຸຍາດລົງທຶນ (ພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ) ໃຫ້ໄວກວ່າເກົ່າ.
- ແກ້ໄຂລະບຽບການນຳເຂົ້າ – ສົ່ງອອກສິນຄ້າ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຂັ້ນຂອດການຈ່າຍຄ່າທຳນຽມຕ່າງໆ.
- ຮັບປະກັນການປະຕິບັດລະບຽບກດໝາຍ ແລະ ພັນທະສັນຍາຕ່າງໆທີ່ໄດ້ລົງນາມແລ້ວ ເພື່ອສ້າງຄວາມເຊື່ອໝັ້້ນໃຫ້ແກ່ນັກລົງທຶນ ແລະ ຜູ່ປະກອບການພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ.
ສ່ວນບັນຫາທີ່ຄວນປັບປຸງ ເພື່ອການຜ່ອນຄາຍຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ເພື່ອອານາຄົດທີ່ດີກວ່າ ໃນການດຳເນີນທຸລະກິດ ສຳລັບພາກທຸລະກິດຄວນເອົາໃຈໃສ່ຕື່ມຄື:
- ຕ້ອງສຶກສາຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ວິເຄາະສະພາບການດຳເນີນທຸລະກິດໃນໄລຍະຜ່ານມາຢ່າງພາວະວິໄສ ເພື່ອໃຫ້ເຫັນໄດ້ສະພາບແວດລ້ອມ, ຈຸດແຂງ-ຈຸດອ່ອນ, ກາລະໂອກາດ-ສິ່ງທ້າທາຍ ແລະ ທາງອອກໃໝ່ຂອງການດຳເນີນທຸລະກິດ.
- ຄົ້ນຄວ້າປັບປຸງຍຸດທະສາດ ແລະ ຍຸດໂທບາຍຂອງບໍລິສັດແຕ່ລະໄລຍະ, ປັບປຸງການບໍລິຫານຈັດການ, ປັບປຸງເຕັກນິກ-ເຕັກໂນໂລຊີ, ປັບປຸງການຈັດຕັ້ງ ແລະ ບຸກຄະລາກອນ, ປັບປຸງດ້ານການຕະລາດ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມທຸລະກິດ.
- ໝັ່ນສຶກສາຮຽນຮູ້ສິ່ງໃໝ່ໆ ແລະ ໝັ່ນສຶກສາສະພາວະຄວາມເປັນຈິງແຕ່ລະໄລຍະ ເພື່ອປັບທິດທາງຂອງບໍລິສັດໃຫ້ທັນເວລາ.
ຮຽບຮຽງຂ່າວ: ບຸດສະດີ ສາຍນ້ຳມັດ
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ ແລະ ຮູບປະກອບ: ໜັງສືພິມເສດຖະກິດ-ການຄ້າ