ມະນຸດເຮົານັ້ນມັກຈະປຽບທຽບຕົນເອງກັບຜູ້ອື່ນຢູ່ສະເໝີ ບໍ່ວ່າຈະຕັ້ງໃຈ ຫຼື ບໍ່ຕັ້ງໃຈກໍຕາມ, ເພາະການປຽບທຽບນັ້ນເອີ້ນໄດ້ວ່າເປັນໂຕກະຕຸ້ນຂັ້ນພື້ນຖານທີ່ສຸດຂອງມະນຸດເລີຍກໍວ່າໄດ້ ໂດຍສະເພາະໃນຍຸກທີ່ມີສື່ອອນລາຍ Social media ກໍຈະເຮັດໃຫ້ໄດ້ເຫັນຊີວິດຂອງຄົນອື່ນຫຼາຍຂຶ້ນ ແລະ ຄົນສ່ວນໃຫຍ່ກໍເລືອກທີ່ຈະໂພສໃນສິ່ງທີ່ມີຄວາມສຸກ ແລະ ດ້ານດີໆຂອງຊີວິດ, ເຮັດໃຫ້ຄົນທີ່ເຫັນບາງຄັ້ງກໍອົດໃຈບໍ່ໄດ້ທີ່ຈະເອົາມາປຽບທຽບຕົນເອງ.
ທິດສະດີການປຽບທຽບທາງສັງຄົມ (Social comparison theory) ໄດ້ຖືກພັດທະນາ ແລະ ສຶກສາ ຄັ້ງທໍາອິດໃນປີ 1954 ໂດຍນັກຈິດຕະວິທະຍາທີ່ມີຊື່ວ່າ Leon Festinger ໂດຍໄດ້ຕັ້ງຂໍ້ສົມມຸດຖານ ເພື່ອອະທິບາຍວ່າ ເຮົາບໍ່ໄດ້ມັກການປຽບທຽບ ແຕ່ມັນເປັນສິ່ງທີ່ຫຼີກລ່ຽງບໍ່ໄດ້ ໂດຍມີຄໍາອະທິບາຍທີ່ໜ້າສົນໃຈເຊັ່ນ
- ເຮົາມີສິ່ງກະຕຸ້ນໃຫ້ປຽບທຽບຄວາມສາມາດ ຫຼື ຄວາມຄິດເຫັນເຮົາກັບຄົນອື່ນ ເພື່ອການຢູ່ລອດຂອງຊີວິດ. ໃນສະໄໝກ່ອນ ມະນຸດດໍາລົງຊີວິດແບບຢູ່ກັນເປັນຝູງ ເຊິ່ງຖ້າເຮົາມີຄວາມຄິດເຫັນທີ່ແຕກຕ່າງຫຼາຍເກີນໄປ ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ສູງທີ່ເຮົາຈະຕາຍຈາກຄວາມໂຫດຮ້າຍຂອງທໍາມະຊາດ.
2. ເຮົາຈະອີງກັບການປຽບທຽບທາງສັງຄົມຫຼາຍຂຶ້ນ ເມື່ອສິ່ງທີ່ເຮົາຕ້ອງການປຽບທຽບນັ້ນ ບໍ່ມີມາດຕະຖານ ຫຼື ຂໍ້ອ້າງອີງ, ຜົນທົດລອງໜຶ່ງມີຄໍາຖາມວ່າ ເຈົ້າສາມາດເຮັດສິ່ງນີ້ໄດ້ບໍ່? ກັບ ເຈົ້າເຮັດສິ່ງນີ້ໄດ້ດີບໍ່? ເຫັນວ່າ ຄໍາຖາມທີ 2 ຈະກະຕຸ້ນໃຫ້ເກີດການປຽບທຽບຫຼາຍກວ່າ ເພາະບໍ່ມີກົດເກນທີ່ຊັດເຈນມີສາມາດວັດແທກໄດ້ວ່າສິ່ງທີ່ກໍາລັງເຮັດຢູ່ດີ ຫຼື ບໍ່ດີ.
3. ຖ້າຄວາມຄິດ ຫຼື ຄວາມສາມາດແຕກຕ່າງກັນຫຼາຍເກີນໄປ ມີທ່າອ່ຽງທີ່ຈະເກີດການປຽບທຽບໜ້ອຍລົງ, ເຮົາມັກຈະປຽບທຽບກັບຄົນທີ່ມີລະດັບໃກ້ຄຽງກັນກັບເຮົາ, ໃຜທີ່ມີຄວາມສາມາດທີ່ແຕກຕ່າງຈາກເຮົາຫຼາຍເກີນໄປ ຫຼື ບໍ່ມີຄຸນລັກສະນະທີ່ເຮົາສົນໃຈ ເຮົາມັກຈະບໍ່ຢາກປຽບທຽບນໍາ ເພາະຈະເຮັດໃຫ້ການປຽບທຽບນັ້ນໃຫ້ຂໍ້ມູນທີ່ບໍ່ຊັດເຈນ.
4. ການປຽບທຽບກັບຄົນທີ່ເກັ່ງກວ່າຊ່ວຍໃຫ້ເຮົາພັດທະນາຂຶ້ນ? ການປຽບທຽບທາງສັງຄົມໃນແຕ່ລະຄັ້ງ ເຮົາຈະເລືອກເປົ້າໝາຍທີ່ໃຊ້ປຽບທຽບແຕກຕ່າງກັນໄປ , ເຊິ່ງແຕ່ລະເປົ້າໝາຍໃຫ້ປະໂຫຍດ ແລະ ສົ່ງຜົນໃຫ້ເກີດອາລົມຕາມມາທີ່ບໍ່ຄືກັນ. ການປຽບທຽບກັບຄົນທີ່ຄ້າຍຄືກັບເຮົາ ຈະເຮັດໃຫ້ເຮົາຮູ້ເຖິງສະຖານະ ແລະ ຄວາມສາມາດຂອງຕົນເອງ, ການປຽບທຽບກັບຄົນທີ່ດ້ອຍກວ່າ ຈະເຮັດໃຫ້ເຮົາຮູ້ສຶກພໍໃຈກັບສະຖານະທີ່ເປັນຢູ່ ແລະ ຮູ້ສຶກດີກັບຊີວິດຫຼາຍຂຶ້ນ ແຕ່ຖ້າປຽບທຽບກັບຄົນໃກ້ຊິດ ຈະເຮັດໃຫ້ເຮົາຮູ້ສຶກຜິດຕາມມາ, ການປຽບທຽບກັບຄົນທີ່ຢູ່ສູງກວ່າ ຈະເຮັດໃຫ້ເຮົາມີແຮງຜັກດັນ ຫຼື ຄວາມພະຍາຍາມທີ່ຈະພັດທະນາຕົນເອງໃຫ້ເກັ່ງຂຶ້ນ ແລະ ຍັງມີການປຽບທຽບອີກຫຼາຍປັດໄຈອື່ນໆທີ່ເຮົາຍັງບໍ່ຮູ້, ສິ່ງສໍາຄັນຄື ເມື່ອຮູ້ສຶກເຖິງການປຽບທຽບແລ້ວວ່າຈຸດປະສົງເພື່ອຫຍັງ ເຮົາກໍຄວນພິຈາລະນາຕົນເອງ, ເຂົ້າໃຈຕົນເອງໃຫ້ຫຼາຍຂຶ້ນ, ຮູ້ຈັກໃຫ້ອະໄພ ແລະ ພໍໃຈກັບຄວາມພະຍາຍາມຂອງຕົນເອງທີ່ຜ່ານມາ ແລະ ຄ່ອຍໆພັດທະນາຕົນເອງຢູ່ສະເໝີ ເຊິ່ງເປັນຫົວໃຈຫຼັກທີ່ສໍາຄັນໃນການທີ່ຈະສາມາດເຕີບໃຫຍ່ໄປໄດ້ໄກ.
ອ້າງອີງ: Investerest