ນໍ້າຕົກຕາດຜາຫວ່າງ ເປັນອີກແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວແຫ່ງຫນຶ່ງຂອງເມືອງຊຳໃຕ້ ທີ່ໄດ້ຖືກຄົ້ນພົບ ແລະປະກາດເປີດເປັນແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວທຳມະຊາດລະດັບ ເມືອງຢ່າງເປັນທາງການ ຊຶ່ງໃນອະນາຄົດແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວແຫ່ງນີ້ ອາດກາຍເປັນແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວລະດັບແຂວງ ແລະ ລະດັບຊາດ.
ທ່ານ ຮິນທອງ ດວງຈັນສຸກ ເຈົ້າເມືອງໆຊຳໃຕ້ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ຕະຫຼອດໄລຍະຜ່ານມານໍ້າຕົກຕາດຜາຫວ່າງຕັ້ງຢູ່ໃນຂອບເຂດພື້ນທີ່ຂອງບ້ານປາວເຫນືອ ຊຶ່ງເມື່ອກ່ອນບ້ານປາວເຫນືອແມ່ນບ້ານຫນຶ່ງທີ່ຂຶ້ນກັບກຸ່ມບ້ານເມືອງປາວ ແລະຂຶ້ນກັບເມືອງຊຳໃຕ້ທີ່ມີມາແຕ່ບູຮານນະການ ອີງຕາມການບອກເລົ່າຂອງຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ທີ່ເລົ້າສືບຕໍ່ກັນມາວ່າ: ຜູ້ທີ່ມາສ້າງເປັນບ້ານທຳອິດແມ່ນມີ 3 ຈຸ້ມຈາວຄື: ຈຸ້ມຈາວທີ 1 ເປັນຊົນ ເຜົ່າໄຕແດງທີ່ຍ້າຍມາແຕ່ເມືອງປາວ, ຈຸ້ມຈາວທີ 2 ຍ້າຍມາແຕ່ເມືອງໂສຍ ແລະ ຈຸ້ມຈາວທີ 3 ຍ້າຍ ມາແຕ່ຮິ່ງຮ່າ ປ່າມູນ ລຽບແມ່ນໍ້າແດງ (ພາກເຫນືອຂອງ ສສ ຫວຽດນາມ ໃນປະຈຸບັນ) ມາຮ່ວມກັນແລ້ວສ້າງເປັນບ້ານຂຶ້ນເມື່ອປະມານປີ 1422 ໂດຍໃນເບື້ອງຕົ້ນມີ 27 ຄອບຄົວ ແລະເອີ້ນຊື່ບ້ານວ່າ: ບ້ານນາຄຳ, ແຕ່ໃນໄລຍະຕໍ່ມາໄດ້ປ່ຽນຊື່ບ້ານຈາກບ້ານນາຄຳມາເປັນບ້ານປາວເຫນືອ ໂດຍກຳນົດຊື່ເອີ້ນຕາມສາຍນ້ຳ ເພາະວ່າບ້ານຕັ້ງຢູ່ລຽບຫ້ວຍນ້ຳປາວຕອນເຫນືອ ນອກນັ້ນຍັງມີຫ້ວຍນໍ້າຮໍຊຶ່ງ ເປັນ ຍອດນໍ້າປາວທີ່ໄຫຼມາແຕ່ພູພຽງນໍ້າຍື່ງເຂດກະສອນ ໂດຍນໍ້າດັ່ງກ່າວໄດ້ໄຫຼລອດຜາຫວ່າງອອກມາເປັນນໍ້າຕົກຕາດທີ່ສວຍງາມຊາວບ້ານເຂດນີ້ເລີຍເອີ້ນຊື່ຕາມຜານໍ້າອອກມານີ້ວ່າ: ຕາດຜາຫວ່າງ ສືບຕໍ່ກັນມາຈົນເຖິງປະຈຸບັນ.
ນໍ້າຕົກຕາດຜາຫວ່າງເປັນນໍ້າຕົກ ຫີນເກັດຕັ້ງຢູ່ບ້ານປາວເຫນືອ ເມືອງຊຳໃຕ້ ຫ່າງຈາກເທສະບານ ເມືອງ 30 ກິໂລແມັດ ເປັນນໍ້າຕົກຕາດອອກຈາກຮູຜາຫີນທີ່ຢຽດຍາວໄປຕາມສາຍພູສູງ ແລະມີແມ່ນ້ຳໄຫຼຕະຫຼອດປີເປັນນ້ຳຕົກຕາດທຳມະຊາດທີ່ສວຍງາມອາດເປັນອັນດັບຫນຶ່ງຂອງປະເທດລາວ ມີຄວາມຍາວທັງຫມົດ 700 ແມັດ ກວ້າງສະເລ່ຍ 15-20 ແມັດ ມີ 21 ພັກ ແຕ່ລະພັກມີຄຸນລັກສະນະຄວາມງາມແຕກຕ່າງກັນເປັນຕາດທີ່ມີສະເຫນ ດຶງດູດຈິດໃຈຜູ້ມາທ່ຽວຊົມ ຍ້ອນຄວາມງາມຂອງທຳມະຊາດທີ່ອຸດົມສົມບູນໄປ ດ້ວຍຊີວະນາໆພັນອາໄສຢູ່ຫຼາກຫຼາຍ, ອາກາດສົດຊື່ນເຢັນສະບາຍ, ສອງຟາກຫ້ວຍມີຕົ້ນໄມ້ຫຼາຍຢ່າງຂຽວງາມ, ມີສັດສາວາສິ່ງຫຼາຍຊະນິດເປັນຕົ້ນນົກ, ກະ ຮອກ ແລະຊະນິດອື່ນໆຢ່າຫຼວງຫຼາຍພິເສດແມ່ນມີໂຕທະນີ 7 ໂຕແຕ່ລະມື້ຈະ ອອກມາຮ້ອງຢ່າງມີຄວາມສຸກໃນຂອບເຂດບໍລິເວນດັ່ງກ່າວ ນອກນັ້ນ ໃນຂອບເຂດນ້ຳຕົກຕາດຜາຫວ່າງຍັງມີຮ່ອງຮອຍທາງປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທຳຫຼາຍຢ່າງທີ່ເປັນຕາງຶດງໍ້ເຊັ່ນ: ຫີນຕັ້ງ, ຫີນຫນູນີກາ (ຮູບອະໄວຍະວະເພດຍິງ-ຊາຍ ຢູ່ຮ່ວມກັນ), ມີຮອຍຕີນເຢື້ອຍ, ເຕົ່າຫີນຕີນຜາຮໍ ແລະຖໍ້າມ້າຫີນຜູ້ເຖົ້າຜູ້ແກ່ບູຮານເພີ່ນເຄີຍເວົ້າກັນວ່າ: ຖໍ້າມ້າ ສາລີກາບຜາຮໍ ຊຶ່ງມີຄວາມເຫມາະສົມແກ່ການໄປທ່ຽວຊົມ ແລະພັກຜ່ອນໃນມື້ວັນພັກຕ່າງໆ.
ສ່ວນສາເຫດທີ່ມາຂອງຊື່ຜາຫວ່າງນັ້ນ ຕາມການບອກເລົ່າຂອງຊາວບ້ານໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ແຕ່ກ່ອນຜານີ້ມີໂຕຫວ່າງຫຼາຍບວກໃສ່ກັບຜາຫີນສູງຍາວມີນໍ້າໄຫຼອອກຈາກຮູຜາໃນລະດູຝົນໄຫຼອອກຈາກຮູນໍ້າລອດບໍ່ທັນນໍ້າໄດ້ໄຫຼອອກຈາກຫວ່າງຜາຂອງສອງຜາຮຽງກັນຈິ່ງໄດ້ເອີ້ນຊື່ວ່າ: ຜາຫວ່າງ.
ທ່ານ ຮິນທອງ ດວງຈັນສຸກ ກ່າວຕື່ມອີກວ່າ: ມາຮອດຕົ້ນເດືອນພະຈິກ 2015 ເມືອງໄດ້ຕັດສິນໃຈມອບໃຫ້ບໍລິສັດບູນທະວີຊັບເປັນຜູ້ລົງທຶນກໍ່ສ້າງເສັ້ນທາງເຂົ້າໃສ່ຕາດດັ່ງກ່າວເພື່ອສ້າງພື້ນຖານ ໂຄງລ່າງໃນເບື້ອງຕົ້ນ ຊຶ່ງມີຄວາມຍາວ 4 ກິໂລແມັດ ເພື່ອເປັນການສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ພະນັກງານ, ປະຊາຊົນ, ແຂກຕ່າງດ້າວຊາວຕ່າງແດນໄດ້ມາທ່ຽວຊົມທິວທັດທຳມະຊາດທີ່ສວຍສົດງົດງາມສາມາດດຶງດູດເອົາບັນດາແຂກພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດເຂົ້າມາທ່ຽວຊົມ.
ແນວໃດກໍດີ ການພັດທະນາແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວນໍ້າຕົກຕາດຜາຫວ່າງນີ້ ເປັນພຽງຈຸດເລີ່ມຕົ້ນເທົ່ານັ້ນ ໃນຂັ້ນຕໍ່ໄປພວກເຮົາຈະສືບຕໍ່ພັດທະນາແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວແຫ່ງນີ້ໃຫ້ກາຍເປັນແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວທາງທຳມະຊາດລະດັບແຂວງ ແລະ ລະດັບຊາດໃນອະນາຄົດທີ່ຖືກຕ້ອງຕາມກົດຫມາຍການທ່ອງທ່ຽວໃນພາກທີ V ຫມວດທີ 2 ວ່າດ້ວຍການພັດທະນາ ແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວ.
ທັງນີ້ ກໍຂໍຮຽກຮ້ອງເຊີນຊວນບັນດາທ່ານທີ່ຢູ່ພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດ ຈົ່ງພ້ອມກັນໃຫ້ຄວາມສະຫນັບສະຫນູນໂຄສະນາຊວນເຊື່ອ ພ້ອມກັນມາທ່ຽວຊົມປະກອບສ່ວນວັດຖຸຈິດໃຈເຂົ້າໃນການພັດທະນາແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວຜາຫວ່າງຫ້ວຍຮໍແຫ່ງນີ້ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ບັນລຸຕາມຄຳຂວັນຂອງເມືອງຊຳໃຕ້ ແຂວງຫົວພັນທີ່ວ່າ: “ເຊີນຊົມຕາດຜາຫວ່າງ ຜາຫນ່າງ ວີລະຊົນ ຜ້າໄຫມມ້ອນຊຳໃຕ້ ປ່າໄມ້ໃຫຍ່ໂລງເລງ ນໍ້າຊຳແຫຼ່ງພະລັງງານໄຟຟ້າ ມ້າສາລີກາບຜາຮໍ ”
ທີ່ມາ: