ສີເທົາໆກຸ້ມຕາມເສັ້ນທາງ, ຮ່ອມບ້ານ, ຫຼັງຄາເຮືອນໃນຍາມເຊົ້າ-ແລງ ນັ້ນແມ່ນຂີ້ໃຫງ່ບໍ່ ຫຼື ນໍ້າໝອກ ຫຼື ຄວັນໄຟ? ແຕ່ເຂົ້າໄປໃກ້ໆ ດັງພັດໄດ້ຮັບກິ່ນແປກໆ ຂີວຢາງ, ທັງແສບຕາ ຫາຍໃຈອືດອັດ ພ້ອມກັບໄດ້ຍິນສຽງຈົ່ມຂອງຄົນຂ້າງບ້ານວ່າ: “ແມ່ນໃຜຈູດຂີ້ເຫຍື້ອຄືບໍ່ຄິດແດ່ວ່າຂີ້ເຫຍື້ອທີ່ຈູດມັນມີຜົນກະທົບໜ້ອຍຫຼາຍຊໍ່າໃດ ຖ້າຢາກຈູດແທ້ຄືບໍ່ແຍກປະເພດແລ້ວຈຶ່ງຈູດ ອັນນີ້ຈັກແມ່ນແນວໃດກໍ່ມາຈູດປົນກັນ ເຮັດໃຫ້ຄົນອື່ນເດືອດຮ້ອນ”. ເມື່ອທຽບຄວາມເປັນຈິງໃນສັງຄົມລາວທີ່ເປັນຢູ່ໃນປັດຈຸບັນ ສ່ວນໃຫຍ່ກໍມີແບບນັ້ນແທ້. ແລ້ວຄິດນຳກັນເບິ່ງວ່າຈະແກ້ໄຂໄດ້ແນວໃດ? ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ມີຜົນກະທົບຕໍ່ສຸຂະພາບຂອງຄົນເຮົາ ກັບສິ່ງແວດລ້ອມອ້ອມຂ້າງ ທັງບໍ່ໃຫ້ມີປະກົດການເກີດອັກຄີໄພມາຈາກການຈູດຂີ້ເຫຍື້ອໃກ້ກັບໄຟຟ້າ ແລະ ບໍ່ໃຫ້ຊາວບ້ານ ຫຼື ຄົນບ້ານໃກ້ເຮືອນຄຽງເກີດມີຄວາມບໍ່ພໍໃຈກັນ.
ຈາກການວິໄຈຂອງນັກວິທະຍາສາດສະຫຼຸບວ່າ: “ການຈູດຂີ້ເຫຍື້ອໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຢ່າງໜັກຕໍ່ມວນມະນຸດໂລກ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມອ້ອມຂ້າງ ໂດຍສະເພາະຄົນທີ່ອາໄສຢູ່ໃກ້ບ່ອນຈູດຂີ້ເຫຍື້ອ ແລະ ພື້ນທີ່ໃກ້ຄຽງ ເຮັດໃຫ້ຄົນເຮົາມີຄວາມສ່ຽງເປັນໂລກຫົວໃຈ, ໂລກຫອບຫືດ, ພູມແພ້ ແລະ ທຳລາຍລະບົບປະສາດ ເປັນເຫດເຮັດໃຫ້ເກີດພະຍາດມະເຮັງໃນຄົນ ແລະ ສັດ”. ສຳລັບການຈູດຂີ້ເຫຍື້ອທີ່ອັນຕະລາຍທີ່ສຸດຄື: “ການຈູດປຣາສຕິກ ຈຳພວກພີວີຊີ ໃນຂະນະທີ່ມີການເຜົາໄໝຈະເກີດມີສານໄດອອກຊິນ ເປັນສານເຄມີທີ່ອັນຕະລາຍທີ່ສຸດ ແລະ ສາມາດທຳລາຍຮ່າງກາຍຂອງຄົນເຮົາ ທັງຍັງສະສົມໄຂມັນໃນຮ່າງກາຍ ແລະ ສາມາດສົ່ງຕໍ່ຈາກແມ່ສູ່ລູກຜ່ານທາງສາຍເລືອດ. ນອກຈາກນັ້ນ, ຍັງສະສົມຢູ່ໃນຜົນຜະລິດທາງກະສິກຳ ແລະ ແຫຼ່ງນໍ້າ ເຊິ່ງສຸດທ້າຍແລ້ວກໍກັບເຂົ້າສູ່ຮ່າງກາຍຂອງຄົນເຮົາ”.
ຈາກຂໍ້ມູນກ່າວມາຂ້າງເທິງ ທຽບໃສ່ສັງຄົມປັດຈຸບັນ, ປະເທດລາວເຮົາຍັງມີຫຼາຍຂົງເຂດ ຈູດຂີ້ເຫຍື້ອຊະຊາຍຕາມສະຖານທີ່ຕ່າງໆ ແລະ ບໍ່ມີການຈຳແນກຂີ້ເຫຍື້ອໃນການຈູດ ເປັນຍ້ອນຄວາມມັກງ່າຍຄວາມລື້ງເຄີຍບໍ່? ຫຼື ຍັງບໍ່ຄຳນຶງເຖິງຜົນກະທົບທີ່ຕາມມາ ທັງໆທີ່ທາງພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໄດ້ມີການໂຄສະນາເຜີຍແຜ່ທຸກຊ່ອງທາງ ໃຫ້ປະຊາຊົນໄດ້ຮັບຮູ້ຂໍ້ມູນຂ່າວສານເຖິງຄວາມອັນຕະລາຍໃນການຈູດຂີ້ເຫຍື້ອຢູ່ຕາມບ້ານ ຫຼື ສະຖານທີ່ໆບໍ່ຄວນຈູດ ແລະ ປະເພດຂີ້ເຫຍື້ອທີ່ບໍ່ຄວນຈູດ.
ສະນັ້ນ, ຈະເປັນການດີບໍ່ ທີ່ທຸກຄົນ-ທຸກພາກສ່ວນຄວນເພີ່ມຄວາມເອົາໃຈໃສ່ໃນການກຳຈັດຂີ້ເຫຍື້ອໃຫ້ຖືກຕ້ອງຕາມວິທີການ ໂດຍສະເພາະປູກຈິດສຳນຶກໃຫ້ເດັກນ້ອຍໄດ້ຮູ້ວິທີການຈຳແນກ-ຈັດຂີ້ເຫຍື້ອຢູ່ໃນຄອບຄົວ, ບ້ານ, ໂຮງຮຽນ ແລະ ອື່ນໆ ໄວ້ແຕ່ນ້ອຍໆ ແລ້ວລົງມືເຮັດໃຫ້ເດັກນ້ອຍເຫັນໄປພ້ອມກັນ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ປະເທດເຮົາມີສະພາບແວດລ້ອມທີ່ປາສະຈາກມົນລະພິດ.
ຂຽນໂດຍ: ໃບບົວ ຈັນທະລັງສີ
ຮູບພາບຈາກ: wasteauthority.to