ພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກ ຫຼື Dengue hemorrhagic fever ເປັນໄຂ້ທີ່ເກີດຈາກການຕິດເຊື້ອໄວຣັສແດງກີ (Dengue virus) ໂດຍມີຍຸງລາຍເປັນພາຫະນະນໍເຊື້ອ ມັກຈະພົບເຫັນໃນປະເທດເຂດຮ້ອນ ແລະ ມີການລະບາດໃນຊ່ວງລະດູຝົນຂອງທຸກໆປີ ອາການຂອງພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກມີຕັ້ງແຕ່ບໍ່ມີອາການຜິດປົກກະຕິໄປຈົນເຖິງເສຍຊີວິດໄດ້ຫາກບໍ່ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວໃຫ້ທັນເວລາ.
1. ສາເຫດຂອງພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກ
ພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກເກີດຈາກໄວຣັດ Dengue virus ເຊິ່ງມີຍຸງລາຍໂຕແມ່ເປັນພາຫະນະນໍາເຊື້ອພະຍາດ ເມື່ອຍຸງລາຍດູດເລືອດຂອງຜູ້ທີ່ເປັນໄຂ້ເລືອດອອກເຊື້ອກໍຈະເຂົ້າໄປຝັງໂຕຢູ່ພາຍໃນກະເພາະ ແລະ ຕ່ອມນໍ້າລາຍຂອງຍຸງໂດຍມີໄລຍະການຟັກເຊື້ອປະມານ 8-12 ມື້ ເມື່ອຍຸງລາຍທີ່ມີເຊື້ອໄປກັດຄົນອື່ນຕໍ່ໆໄປ ເຊື້ອໄວຣັສກໍຈະເຂົ້າສູ່ກະແສເລືອດຂອງຜູ້ທີ່ຖືກຍຸງກັດ ແລະ ກໍໃຫ້ເກີດການແຜ່ລະບາດຂອງພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກ.
2. ຜູ້ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງເປັນໄຂ້ເລືອດອອກ
ພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກສາມາດເກີດຂື້ນໄດ້ກັບທຸກເພດທຸກໄວ ແຕ່ຈະພົບເຫັນຫຼາຍສຸດໃນເດັກນ້ອຍທີ່ກໍາລັງຮຽນ ແລະ ຜູ້ໃຫຍ່ທີ່ຢູ່ໃນຊ່ວງເຮັດວຽກ ເຊິ່ງຄົນທີ່ຢູ່ໃນກຸ່ມສ່ຽງເວລາທີ່ເປັນພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກແລ້ວມັກຈະເກີດມີອາການຮຸນແຮງ ຫຼື ເກີດພະຍາດແຊກຊ້ອນໄດ້ແກ່:
– ເດັກນ້ອຍ ຫຼື ຜູ້ເຖົ້າ
– ແມ່ຍິງຖືພາ
– ຜູ້ທີ່ເປັນໂຣກກະເພາະອັກເສບ
– ຜູ້ຍິງທີ່ເປັນປະຈໍາເດືອນ
– ຜູ້ທີ່ມີເມັດເລືອດແດງແຕກງ່າຍ
– ຜູ້ທີ່ເປັນໂຣກຫົວໃຈພິການ
– ຜູ້ປ່ວຍພະຍາດຊໍາເຮື້ອເຊັ່ນ: ເບົາຫວານ, ຄວາມດັນເລືອດສູງ, ໂຣກຫົວໃຈຂາດເລືອດ, ໄຕວາຍ ແລະ ຕັບແຂງ
3. ອາການຂອງພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກ
ພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກມັກຈະມີອາການທີ່ພົບເຫັນທົ່ວໄປໄດ້ແກ່: ເຈັບຫົວ, ປວດຂຸມຕາ, ປວດເມື່ອຍຕາມຂໍ້ກະດູກ, ມີຈຸດເລືອດອອກຕາມຜິວໜັງ, ມີໄຂ້ສູງເຖິງ 38 ອົງສາ, ປວດຮາກ, ເບື່ອອາຫານ, ຖ່າຍເປັນເລືອດ ແລະ ມີເລືອດອອກຕາມເຟັ້ນແຂ້ວ.
4. ການປ້ອງກັນພະຍາດໄຂ້ເລືອດອອກ
– ປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ຍຸງລາຍກັດໂດຍການນຸ່ງເຄື່ອງທີ່ປົກຄຸມຮ່າງກາຍໄດ້ເປັນຢ່າງດີ
– ທໍາລາຍແຫຼ່ງເພາະພັນຂອງຍຸງລາຍຢູ່ບໍລິເວນເຮືອນ ແລະ ໃກ້ຄຽງ ໂດຍການປິດຝາພາຊະນະບັນຈຸຕ່າງໆທີ່ມີນໍ້າເພື່ອບໍ່ໃຫ້ຍຸງມາໄຂ່ໃສ່
– ປັບປຸງອະນາໄມສິ່ງແວດລ້ອມອ້ອມເຮືອນເພື່ອບໍ່ໃຫ້ມີແຫຼ່ງເພາະພັນຂອງຍຸງລາຍ